مسجد، خانه خدا در زمین(مجلسی، 1404ق، ج22،ص:327)، محبوب‌ترین قسمت شهرها نزد خداوند (ورام،1410ق،ج1،ص:69) و خانه پارسایان (نوری، 1408ق،ج3،ص:362) است. به طور قطع پس از کعبه که خانه خدا و قبله آمال مسلمانان است، مسجد، محبوب‌ترین و مقدس‌ترین مکان و محل انس با پروردگار است.
برای حضور کودک در مسجد لازم است، که محیط مناسبی در این مهمان خانه فراهم گردد. افزون بر اینکه وظایفی بر عهده والدین است ، نمازگزاران نیز وظایفی را در قبال کودک مسجدی دارند چرا که مسجد پایگاه تربیت و سازندگی است و انسانها در این محیط باید با رشد مناسب، به تعالی دست یابند.
چهارشنبه ۲۶ آذر ۱۳۹۳
اهل مسجد مقامی بالا و دعایی مستجاب دارند؛ آنان کسانی هستند که طبق فرموده امام صادق علیه السلام: هنگامی که از مسجد بر می گردند، یا بواسطه دعای در مسجدشان؛ بهشت نصیبشان می گردد، و یا با دعایشان بلا از خود و خانواده شان برطرف می شود، و یا برادری دینی را در راه خدا بدست می آورند (طوسی، 1414ق، ص:47).
خداوند متعال در آیات مربوط به مسجد قبا با جمله‌ای کوتاه، ولی پرمحتوا، ویژگی اصلی نمازگزاران شایسته را چنین بیان کرده است: ِ«فِیهِ رِجالٌ یحِبُّونَ أَنْ یتَطَهَّرُوا وَ اللَّهُ یحِبُّ الْمُطَّهِّرِین» (توبه/108)در آن، مردانی هستند که دوست می‌دارند پاکیزه باشند و خداوند پاکیزگان را دوست دارد.
اهل مسجد بهترین و پاک ترین افرادند، آنان هم خود را از آلودگی ها نگه می دارند، و هم سعی بر پاک نگه داشتن کودکان مسلمان دارند، تا به ورطه آلودگی ها و ناپاکی ها کشیده نشوند.
یکشنبه ۲۳ آذر ۱۳۹۳
امام صادق علیه السلام از پدران بزرگوارش روایت مىکند که موسى بن عمران علیه السّلام گفت: بار خدایا آنهائى که روز قیامت، در آن روزى که سایبانى جز سایبان تو نیست؛ در سایه عرش تو قرار مىگیرند ،چه افرادى هستند؟ خداوند متعال فرمود: کسانى که دلشان پاک باشد، کسانى که به مسجدها مىروند و در آنجا مکان مىگیرند همان گونه که عقابها به آشیانههاى خود پناه مىبرند(برقی، 1371ق، ج1، ص:16)، آنانند که پرچمداران قیامت اند(طوسی، 1414ق، ص:529).
برخورد مسجدیان با کودکان، همراه با مهربانی و ملاطفت است؛ چرا که این سیره و روش را از الگوی خود رسول اکرم برگرفته اند؛ که در همه حال با کودکان نرم و مهربان بود: والتلطف بالصبیان من عادة رسول الله صلَّى الله علیه وسلم .(غزالی، بی تا، ج6،ص:9).
بی شک نمازگزاران مسجد در پی تربیت کودکانی مسجدی و مومن هستند و در این راستا تلاش می کنند.
یکشنبه ۲۳ آذر ۱۳۹۳
ذکر مصیبت اهل بیت (علیهم السلام) منشاء خیرات و برکات فراوانی در زندگی ما شیعیان است، که مهمترین آن ها حفاظت از مکتب حقه شیعه است، همانطور که مرحوم امام (رضوان الله تعالی علیه) فرمودند: این محرم و صفر است که اسلام را زنده نگه داشته است.
همه ما از دوران کودکی در مجالس روضه اهل بیت (علیهم السلام) شرکت داده می شدیم و با مصائب و سختیهای زندگی آن بزرگواران آشنا می شدیم و حتی نذری های این مجالس نیز جذابیت خاصی برای کودکان ایجاد می نمود.
اگر قرار است مطلب و مسلکی در دل و جان افراد بنشیند و با پوست و خونشان انس بگیرد، باید از دوران کودکی به آن مسلک پرداخته شود و این در حالی است که آشنا شدن با عظمت و کسب معارف بلند نسبت به اهل بیت (علیهم السلام) با شرکت در مجالس روضه شروع می شود.
مسجد به عنوان پایگاه نشر معارف دینی مکانی مهم در برگزاری روضه های مناسبتی برای اهل بیت (علیهم السلام) است. درست است که روضه در مکانهای دیگر مانند: مدرسه، خانه و یا تکایا برگزار میگردد، اما نباید فراموش شود که مسجد محور این مجالس است و در زنده نگه دا شتن این موضوعات نقش اساسی دارد، در واقع مجلس روضه، کودکان را در برابر فتنه ها و آسیبهای اعتقادی، بیمه می کند.
یکشنبه ۲۳ آذر ۱۳۹۳
قبل از طلوع اسلام علم آموزی ارزشی نداشت و باسوادان در جزیره العرب اندک بودند. اما با تابش خورشید اسلام و اهمیت به آموزش و پرورش، مسلمانان به دستور رسول رحمت بر آن شدند تا به یادگیری بپردازند. در این میان مسجد، نخستین فضای آموزشی اسلام بود، که با شکل دادن محافل آموزشی؛ مسلمانان به آموختن علم دین و سواد می پرداختند.
یکشنبه ۲۳ آذر ۱۳۹۳
یکی از مهم ترین روش ها در تربیت، روش الگویی است زیرا تأثیر شخصیت الگو در شکلگیری رفتار و منش تربیت شونده به مراتب بیشتر از موارد دیگر است. یکی از عالی ترین الگو های قابل پیروی برای انسانها، قرآن کریم و فاطمه زهرا(س) است. عصر ما، عصر الگوهای غلطی است که در جامعه بین جوانان شایع شده است و سبب گشته که مشکلات روانی و جسمانی در بین جوانان گسترش پیدا کند....
چهارشنبه ۱۹ آذر ۱۳۹۳
یکی از مسائل مهم در جوامع، هویت بخشی است. هویت ها اغلب در طول فرآیند گروهی حاصل می شوند و آنچه می تواند این فرآیند گروهی را شکل دهد، رسانه ها هستند. مسجد نیز یک رسانه جمعی است که برای رسیدن به کارکردهای خود و رساندن پیام خود، نیاز به ابزار های متنوع و مناسبی دارد که یکی از آنها شبکهسازی است که یک نیاز ضروری است.
سه شنبه ۱۸ آذر ۱۳۹۳
یکی از رسالت های پیامبر اکرم (ص) پس از دریافت وحی الهی و رسانیدن آن به مردم، ایجاد پایگاهی به نام مسجد بود تا مکانی برای عبادت و ذکر حق تعالی و تشکیل اجتماعات اسلامی و مردمی باشد. با توجه به اهمیت مسجد در شهرهای اسلامی سازندگان این مکان مقدس بهترین جلوه های هنری را در ساخت آن بهکار بردند و هنر و مذهب تلاقی پیدا کرد و معماری خاص مساجد شکل گرفت. امروزه نمونه های بارز و شاخص تاریخی از این تلفیق مقدس در جهان یافت می شود. که جاذب گردشگر هستند به همین دلیل امروزه گردشگری مساجد بوجود آمده است ...
دوشنبه ۱۷ آذر ۱۳۹۳
هم اکنون دوره های متعدد آموزشی رسمی و غیر رسمی در سطح دانشگاهی و حوزوی با محوریت تربیت نظری در علوم انسانی و اجتماعی در سطح ملی و بین المللی طراحی و اجرا می شود. به نظر می رسد با توجه به اهمیت وضرورت توجه به مسجد و پیچیدگی اداره این مکان مقدس در سطح خرد و کلان لازم است رشته آموزشی مستقلی برای حصول به اهداف والای تمدن اسلامی و الگوی اسلامی و ایرانی پیشرفت با محوریت مسجد طراحی شود. نویسنده در این مقاله، ضمن بررسی اجمالی وضعیت رشته های مرتبط با این موضوع در داخل و خارج از کشور و اقدامات صورت گرفته در این خصوص، الگوهای طراحی نظام آموزشی و برنامه درسی را به اختصار مورد توجه قرار داده و نهایتاً با توجه به ادبیات موجود الگوی اولیه دوره آموزش مدیریت مساجد در سطح تحصیلات تکمیلی را ارائه خواهد کرد. روش پژوهش توصیفی تحلیلی است.
یکشنبه ۱۶ آذر ۱۳۹۳
این نوشتار، با روش توصیفی(Descriptive) و کتابخانه ای، به آسیب شناسی وجود رقیب برای مسجد پرداخته است. بدین منظور، پس از بیان اهمّیت و جایگاه مسجد در صدر اسلام و عصر ظهور، واژگان کلیدی و مکانها و نهادهای رقیب مسجد تعریف شد و سپس، فلسفه و تاریخچۀ پیدایش و گسترش آنها تشریح شد که این رقیبان عبارتاند از: حسینیّه، زینبیّه و فاطمیّه، تکّیه، مهدیّه، عزاخانههای موقّت، مسجدجامع، روضهخوانی در منازل، فرهنگسرا یا خانه های فرهنگ، مسجد و تعدّد آن، رسانۀ جمعی و مسجد مجازی. علاوه بر تعریف هر یک از رقیبان مسجد، برخی از آسیبهای اختصاصی اثرگذار آنها بر رونق مسجد و منزلت معنوی، اعتقادی، اجتماعی، آموزشی و فرهنگی مسجد بیان گردیده و راهحل برون رفت از این آسیب ها مطرح شد. در ادامه، فهرست برخی از آسیب های کلّی و عمومی رقیبان مسجد، با نگاهِ کاربردی مطرح گردید. بر اساس نتایج این تحقیق، مدیریت وضعیّت حاضر و بهبود رونق مساجد، تنها با سبک مدیریت اُرگانیک (organic management) امکان پذیر بوده و مرکز رسیدگی به امور مساجد کشور باید با اِعمال مدیریت متمرکز (management centralized) به طور مستقیم یا غیرمستقیم دارای شاخص ترین نقش اثرگذار در این مورد باشد.
شنبه ۱۵ آذر ۱۳۹۳
چرا در مورد اربعین حسینی اختلاف فاحشی وجود دارد؟ برخی میپذیرند، برخی در زمان آن اختلاف دارند و برخی دیگر اصل آن را انکار میکنند؛ در حالیکه برخی از احادیث بدان و ارزش آن اشاره دارد و حتی زیارتی به این عنوان نیز روایت شده است؟ این اختلافات چگونه قابل توجیه است؟
چهارشنبه ۱۲ آذر ۱۳۹۳
حجت الاسلام و المسلمین حاج علی اکبری (دام عزه) اربعین حسینی سال92 در کربلای معلی به ایراد سخنانی با موضوع محورهای متن زیارت اربعین پرداختند. این سخنرانی در جمع کاروان هیئت انصارالمهدی (کادر و اعضای اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانش‌آموزان) که در پیاده روی نجف تا کربلا شرکت کرده بودند انجام شده است که متن کامل آن به این شرح است:
چهارشنبه ۱۲ آذر ۱۳۹۳
حجت الاسلام و المسلمین پناهیان با حضور در برنامه زندۀ تلویزیونی شبکه دو سیما به پرسش‌هایی در خصوص پیاده‌روی اربعین از نگاه روایات و همچنین آثار عظیم آن پاسخ داد. مشروح این گفتگو در در ادامه می‌خوانید:
چهارشنبه ۱۲ آذر ۱۳۹۳
رئیس ائتلاف اهل سنت عراق: راه حسین(ع) چراغ ماست/ملت عراق زیر پرچم امام حسین(ع) متحد شوند
ریاست ائتلاف بزرگ اهل سنت عراق در بیانیه‌ای رسمی که امسال به مناسبت عاشورای حسینی منتشر کرده، نوشته است: «ملت ما نیروی خود را از چراغ بلند هدایت حسینی و زائران حسینی می‌گیرد، که این چراغ چون خورشیدی پرتو افکن در همه زمانها و قرنها جاری است. تا به همه جهانیان ثابت کنیم که ما دنباله رو راه سید الشهداییم و بهترینِ رهپویان راه اوییم.»
چهارشنبه ۱۲ آذر ۱۳۹۳
خاطرات آیت الله مکارم شیرازی از پیاده‌روی در مسیر نجف-کربلا/ آن تأثیری که در این پیاده‌روی هست، در زیارت معمولی نیست/ پاسخ به چند سوال
امسال جنب و جوش‌‌ها و تلاش‌ها برای کسب توفیق زیارت امام حسین(ع) در ایام اربعین و خصوصاً شرکت در پیاده‌روی پر خیر و برکت مسیر نجف- کربلا را دارند، از سال گذشته بیشتر شده و این گونه که از خبرها و پایگاه‌های اطلاع‌رسانی و جلسات توجیهی برمی‌آید، نظم و انسجام و هماهنگی‌های بیشتری هم برای برگزاری هرچه بهتر این بزرگداشت و اجتماع بزرگ عزاداران حسینی در ایام اربعین، صورت گرفته است.
چهارشنبه ۱۲ آذر ۱۳۹۳
اهمیت اربعین از کجاست ؟ صرف اینکه چهل روز از شهادت شهید می گذرد ، چه خصوصیتی دارد ؟ اربعین خصوصیتش به خاطر این است که در اربعین حسینی یاد شهادت حسین زنده شد و این چیز بسیار مهمی است .
چهارشنبه ۱۲ آذر ۱۳۹۳
روایات زیبایی از امام صادق(ع) هست که به تشریح ابعاد معنوی و زیبایی‌های پیاده روی اربعین می پردازد و پیشنهادهایی هم برای بهره‌برداری بهتر از این پیاده‌روی ارائه می کند.
چهارشنبه ۱۲ آذر ۱۳۹۳
برنامه ریزی فرهنگی در عصر کنونی برای بقای اصالت فرهنگی کشورهای صاحب پیشینۀ غنی فرهنگی و معنوی و مقابلۀ آنها با تهاجم فرهنگی فرهنگ های مادی و بی ریشه، وظیفۀ اساسی نهادهای مختلف درگیر امور اجتماعی و ترویج فرهنگی است. کتابخانه ها، به ویژه کتابخانه های عمومی و کتابخانه های مساجد هم از جمله نهادهایی هستند که در کار فرهنگی دخیل هستند. کتابخانه های مساجد از دیرباز محل تبلیغ و ترویج فرهنگ و آموزههای اصیل اسلامی بوده اند و لزوم برنامه ریزی فرهنگی برای آنها به منظور بهره گیری حداکثری از قابلیت های بالفعل و بالقوۀ شان صد چندان است. در این مقاله، روش شناسی نسبتاً تفصیلی برای انجام برنامه ریزی فرهنگی برای کتابخانه های مساجد در قالب گام های پنج گانه پیشنهاد شده است. ماحصل برنامه ریزی با این روش برنامه ای بومی، عینی و آماده برای اجرا، ارزیابی و تداوم است که راهنمای مسئولان و متولیان کتابخانه های مساجد و حتی دیگر کتابخانه های مشابه در انجام کار و اقدامات فرهنگی است.
چهارشنبه ۱۲ آذر ۱۳۹۳
شرایطی که رعایت آن در مورد امام جماعت، ضروری است، برخی مربوط به میزان درک و شعور و قدرت تعقّل و تشخیص وی است؛ مانند شرط بلوغ و عقل و برخی مربوط به اعتماد به امام و اطمینان از او می باشد مانند شرط عدالت. احراز عدالت امام جماعت، مورد اتّفاق کلیۀ فقهاء است. اما در این که عدالت، صِرف حُسن ظاهر است یا این که عدالت مجرّد ترک معاصی است یا این که عدالت عدم انجام معاصی از روی ملکه است یا ملکهای نفسانی که فرد را به تقوی و مروّت وادار می کند، بین فقهاء اختلاف است. در جمع بین نظریات مزبور می توان قائل به «عدالت نفسانی حدّاقلی» شد که اثبات و تحقّق آن مشکل نیست. استمرار و عادت به تقوا و میانه روی و رفتار به هنجار در اجتماع همان کیفیت آرمانی و راسخ در ذهن است که عدالت نفسانی حدّاقلی نامیده می شود. ملاک اعتبار آن نیز، حال متعارف امام جماعت است.
سه شنبه ۱۱ آذر ۱۳۹۳
تحقیق حاضر با هدف بررسی نقش سازمانهای فرهنگی در گرایش خانواده ها به نماز و مسجد و به روش پیمایشی انجام شده است. تعامل مسجد و خانواده نقش مهمی در تربیت فرزندان یک خانواده دارد، در نتیجه همۀ سازمانهای فرهنگی جامعه می توانند در تقویت این تعامل نقشی مهم داشته باشند.
دوشنبه ۱۰ آذر ۱۳۹۳
مساجد در صدر اسلام، دارای کارکردهای گوناگون عبادی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، آموزشی، تربیتی، ادبی، تبلیغی، درمانی، اقتصادی و قضایی بوده اند و آن گونه که از احادیث برمی آید مساجد در عصر ظهور نیز دارای چنین کاربردهایی خواهند بود و مساجد، دانشگاه علوم قرآن در عصر ظهور خواهند بود.
در این مقاله، با هدف انس بیشتر مردم به قرآن، به راهکارهای عملیاتی و شیوه های قرآن آموزی در مساجد پرداخته و به چندین طرح متنوع در محورهای مختلف امور قرآنی که با مشاهدات عینی و تجربیات تبلیغی در طول سالهای متمادی در شهرهای مختلف کشور به مرحله اجرا در آمده در اختیار اصحاب مسجد قرار داده می شود به امید اینکه مساجد ما در عصر غیبت، مقدمه مسجد طراز اسلامی را در عصر ظهور بپیماید.
راه کارهایی از جمله، حفظ موضوعی قرآن، طرح راهی به سوی نور 1 و 2 و 3، طرح هر روز با قرآن، خانه های قرآنی، روخوانی کودکان در قالب مهدهای کودک و پیش دبستانی قرآنی در کنار مسجد، طرح ترجمه و مفاهیم، تبلیغ مکتوب قرآنی، طرح راه اندازی کرسی های تلاوت و محافل انس با قرآن و... می تواند به عنوان یک گام مؤثر در رسیدن اصحاب مسجد به مسجد طراز اسلامی در حوزه علوم قرآن و معارف اسلامی نقش بسزایی داشته باشد.
یکشنبه ۹ آذر ۱۳۹۳
این نوشتار، با روش توصیفی(Descriptive) و کتابخانه ای، به تبیین جایگاه و شاخصه های مسجد طراز اسلامی در صدر اسلام پرداخته است. در این راستا، بعد از بیان مفهوم واژه «طراز» و پارادایمهای مسجد طراز نظام اسلامی، مهمترین شاخصه های مسجدِ طراز اسلامی تحت عناوین: مسجد، کانون عبادت؛ مسجد، کانون فعالیتهای سیاسی؛ مسجد، کانون فعالیتهای اجتماعی؛ مسجد، کانون فعالیتهای اقتصادی؛ مسجد، مرکز دادخواهی و قضاوت؛ مسجد، پایگاه نظامی؛ مسجد، کانون تربیت و آموزش، مورد بحث و بررسی قرار گرفت. در میان ویژگی ها و کارکردهای مسجد در صدر اسلام، کارکردهای تربیتی و آموزشی آن تبلور شایان توجّهی داشته است؛ ازاین رو، در این نوشتار به طور مبسوط، کارکردهای آموزشی و تربیتی این مکان مقدس مورد بررسی قرار می گیرد.
شنبه ۸ آذر ۱۳۹۳