تعالی هر انسان اوج رفعت، بزرگی، والایی و کمال اوست که مطابق قرآن کریم و سنت معصومان(علیهم‌السلام) با نیل به این جایگاه‌ها محقق می‌گردد: برخورداری از هویت دینی، طهارت نفس، رشد علمی، کارامدی، جانشینی خدا، زندگی پاک، اعمال پربار و درنهایت تقرب به خدا. عوامل بسیاری در ارتقای فرد دخیل‌اند که بارزترینشان ایمان به خدا و پرسش اوست که باعث می‌شود از عیوب و پلیدی‌ها پاک شویم و در محیطی پاک، امن و آرام قرار گیریم. مسجد قداست و حرمت والایی دارد و انسان با حضور در آن، پرداختن به اعمال عبادی فردی و جمعی و رعایت پاکی و حرمت خود و جامعه را به عظمت می‌رساند.
کلید واژگان: مسجد، تعالی انسان، قرآن کریم، عبادت خدا.
پنج شنبه ۱۹ بهمن ۱۳۹۱
چکیده
مسجد نامی آشناست که با یادگارها، خاطره‌ها، دستاوردها و کارکردهای بسیاری همراه است. آنچه در این نوشتار بررسی می‌شود جایگاه آرمانی و مطلوبی است که مسجد می‌تواند در بعد آموزشی و تربیتی، باتوجه‌به اقتضاءهای موجود، ایفا کند.
پنج شنبه ۱۹ بهمن ۱۳۹۱
مساجد از جمله مهم¬ترین پایگاه¬های دینی جامعه¬ی اسلامی است. مردم، دولت¬های مسلمان و نخبگان دینی و مذهبی، همواره به این مکان مقدس توجه داشته¬اند. از دیگر سو، رشد و تعالی اخلاق دینی جامعه چه در حوزه¬ی فردی و چه در حوزه¬ی اجتماعی، از اصلی‌ترین دغدغه‌های عالمان و فرهیختگان و سیاستگذاران جوامع مسلمان می‌باشد. این مقاله می‌کوشد عوامل مؤثر در رشد و تعالی اخلاق فردی و اجتماعی و نیز رابطه¬ی آن¬ها با مسجد را تبیین کند. نگارنده بر این عقیده است که؛ ظرفیت¬های کارکردی مناسب مساجد می‌تواند برای رشد و تعالی اخلاق فردی و اجتماعی نقش ایفا کند. این امکان، از طریق برنامه¬ریزی محتوایی و ساختاری به¬روز، در برپایی اجتماعات و برنامه¬های عبادی، آموزشی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی و استفاده از ابزارها و رسانه¬های جدید تحقق خواهد یافت.
واژگان کلیدی: مسجد، انسان، اخلاق، تعالی
پنج شنبه ۱۹ بهمن ۱۳۹۱
.
مسجد مکانی است مقدس برای عبادت و مراسم جمعی، به‌خصوص نماز، دعا، نیایش، جشن‌ها و اعیاد اسلامی. مسجد کارکردهایی مهم در ابعاد فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و تعلیمی دارد. جوانان سرمایه‌های عظیم مملکت هستند و شخصیت واقعی آنان در دوره‌ی جوانی شکل می‌گیرد؛ بنابراین، باید نیازهای معنوی آن‌ها را برآورده کرد. هویت‌یابی، تعلق گروهی، حرمت‌طلبی، تشخص و ابراز وجود، کمال‌جویی، شادابی، آرامش‌جویی، تربیت و اخلاق انسانی، معرفت، معاشرت، نوع‌دوستی و همبستگی اجتماعی ازجمله مهم‌ترین نیازهای معنوی جوانان هستند که مسجد می‌تواند در پاسخگویی و ارضاء آن‌ها نقش مهمی ایفا کند.
نماز جماعت، حضور در مسجد، تعامل نمازگزاران با یکدیگر، وعظ و منبر به پیشرفت فرهنگ جامعه کمک زیادی می‌کند. حضور در مسجد تأثیر آثار نماز را دو چندان می‌کند، ازجمله آرامش الهی، معرفت‌یابی، نظم اجتماعی، تقوا و نیروی معنوی. جوانان با حضور در مسجد می‌توانند الگوی صحیح خود را پیدا کنند. خیرخواهی، مهرورزی، هدایت‌یابی، صراط‌شناسی، دوست‌یابی، انس با دیگران، شادابی، مسئولیت‌پذیری، مشاوره‌دهی و مشاوره‌خواهی ازجمله زمینه‌های معنوی هستند که با شرکت در برنامه‌های مسجد به‌دست می‌آیند و تقویت می‌شوند.
به‌هرحال، فضای معنوی، هنر و معماری، قرائت قرآن، دعا و نماز و... مسجد را مرکز مهم هدایت و تجهیز قوای فکری و مهارت‌های زندگی و رشد اخلاق انسانی کرده است. با عنایت به نقش مسجد در تربیت فردی و اجتماعی افراد، برنامه‌ریزی و شناسایی کاربرد عوامل مؤثر برای حضور فعال جوانان در این مکان مقدس لازم است.
واژگان کلیدی: مسجد، جوانان، اخلاق، نیازهای معنوی، تربیت اجتماعی، نماز جماعت
پنج شنبه ۱۹ بهمن ۱۳۹۱
بررسی ادیان گوناگون نشان می‌دهد که در هر مکتبی، محلی مقدس برای عبادت و بندگی وجود دارد که نزد پیروان همان مکتب بهترین مکان محسوب می‌شود. در مکتب حیات‌بخش اسلام نیز تقدس مسجد و برتری آن بر سایر اماکن کاملاً روشن است.
شخصیت اساسی‌ترین موضوع علم روان‌شناسی و محور اساسی بحث در زمینه‌های یادگیری، انگیزه، ادراک، تفکر، عواطف، هوش و مواردی از این قبیل است. در این مقاله، برداشت‌های مختلف از مفهوم شخصیت را بررسی می‌کنیم . سپس، تأثیر مسجد را بر شخصیت سه بعدی (احساس، ادراک و رفتار) ارزیابی می‌کنیم و هرکدام از این ابعاد سه‌گانه را به‌طورمختصر شرح می‌دهیم. مسجد پایگاهی است دینی که علاوه‌بر شخصیت‌سازی صرف، بر شخصیت ایمانی نیز تأثیر می‌گذارد. دراین‌باره نیز سخن خواهیم گفت.
پنج شنبه ۱۹ بهمن ۱۳۹۱
سخن از کارکردهای مسجد و تبیین دقیق آن‌ها ازجمله بحث‌های مهم و کاربردی امروز مسلمانان است. متفکران زیادی دراین‌باره تحقیق کرده‌اند اما متأسفانه هنوز به تبیین نهایی و دقیقی نرسیده‌اند. شاید اگر این بحث به‌طورمنظم از مراحل اولیه‌ی تأسیس و چرایی وجود مسجد آغاز شود و سپس به مرحله‌ی بعد، یعنی تعیین کارکردهای اصیل و شرعی مسجد و نقش آن در جامعه، برسد، به نتیجه‌ی بهتری برسیم.
در این نوشتار، می‌خواهیم چنین روشی در پیش گیریم تا بخشی از اختلاف‌نظرها درباره‌ی کارکردهای مسجد را کاهش دهیم و در نهایت به ملاکی دقیق برای تشخیص کارکردهای اصلی مسجد برسیم. در مرحله‌ی اول به‌دنبال توضیح معنای شرعی واژه‌ی مسجد هستیم؛ سپس با معرفی صاحب‌امتیازان تأسیس مسجد در جامعه‌ی اسلامی کارکردهای مشروع مسجد را معین و از بحث‌های دامنه‌دار و بی‌نتیجه پرهیز کنیم.
پنج شنبه ۱۹ بهمن ۱۳۹۱