این نوشتار، با روش توصیفی(Descriptive) و کتابخانه ای، به آسیب شناسی وجود رقیب برای مسجد پرداخته است. بدین منظور، پس از بیان اهمّیت و جایگاه مسجد در صدر اسلام و عصر ظهور، واژگان کلیدی و مکانها و نهادهای رقیب مسجد تعریف شد و سپس، فلسفه و تاریخچۀ پیدایش و گسترش آنها تشریح شد که این رقیبان عبارتاند از: حسینیّه، زینبیّه و فاطمیّه، تکّیه، مهدیّه، عزاخانههای موقّت، مسجدجامع، روضهخوانی در منازل، فرهنگسرا یا خانه های فرهنگ، مسجد و تعدّد آن، رسانۀ جمعی و مسجد مجازی. علاوه بر تعریف هر یک از رقیبان مسجد، برخی از آسیبهای اختصاصی اثرگذار آنها بر رونق مسجد و منزلت معنوی، اعتقادی، اجتماعی، آموزشی و فرهنگی مسجد بیان گردیده و راهحل برون رفت از این آسیب ها مطرح شد. در ادامه، فهرست برخی از آسیب های کلّی و عمومی رقیبان مسجد، با نگاهِ کاربردی مطرح گردید. بر اساس نتایج این تحقیق، مدیریت وضعیّت حاضر و بهبود رونق مساجد، تنها با سبک مدیریت اُرگانیک (organic management) امکان پذیر بوده و مرکز رسیدگی به امور مساجد کشور باید با اِعمال مدیریت متمرکز (management centralized) به طور مستقیم یا غیرمستقیم دارای شاخص ترین نقش اثرگذار در این مورد باشد.
شنبه ۱۵ آذر ۱۳۹۳