به گزارش پایگاه تخصصی مسجد به نقل از خبرگزاری شبستان: با فرارسیدن عاشورای اباعبدالله(ع) در هر گوشه از این مرز و بوم فقط یک نام بر زبان‌ها جاری است اکنون که قرن‌ها از آن واقعه جانسوز می‌گذرد در سراسر جهان خیمه عزای حسینی برافراشته است و مردم با آداب و رسوم مختلف؛ سنت‌های بومی عزاداری برای سیدالشهدا (ع) را رقم زده‌اند که بسیار قابل توجه است.
در ایران اسلامی به مناسبت ظهر عاشورا آیین‌های متنوعی برگزار می‌شود؛ از جمله تهران که در این روز سلسله مراسم‌ها با حضور هیئات مذهبی از نقاط مختلف شهر از صبح عاشورا آغاز می‌شود و دسته‌های سینه‌زنی از محلات به سوی مسجد جامع هر محله روانه می‌شوند؛ گویی عرض ارادت و احترام عزاداران وقتی به کمال و نهایت خود می‌رسد که همه به میعادگاه اصلی یعنی مسجد جامع برسند تا با نوای نخستین «الله اکبر» موذن در ظهر عاشورا دست از عزاداری برداشته و به احترام سید و سالار شهیدان(ع) که در شرایط جنگی به نماز اول وقت ایستادند؛ اقامه نماز جماعت کنند.
همه با پیراهن‌های سیاهی که در سوگ اباعبدالله(ع) بر تن کرده‌اند، علم و کُتل و زنجیر را به کنار می‌گذارند؛ سنج و طبل و هر آنچه که نشان از هیایو دارد؛ همه و همه خاموش می‌شوند و با اذان سکوت و ماتم بر شهر حاکم می‌شود.
در ادامه مردم با حضور در مسجد یا حسینیه‌ها علاوه بر صرف غذای نذری در مجلس روضه‌خوانی شرکت می‌کنند. مساله اینجاست که از ظهر عاشورا به بعد مسجد و به ویژه مساجد جامع نقش اصلی را مراسم عزاداری پیدا می‌کنند.
در ادامه اشاره‌ای به فعالیت های برخی از مساجد شاخص تهران در ایام محرم حسینی خواهیم داشت:
مسجد جامع بازار تهران
مسجد جامع یا مسجد عتیق در قلب بازار تهران قرار گرفته و اگرچه تاریخ دقیق ساخت آن مشخص نیست اما آثار موجود در مسجد قدمت آن را به دوره آل بویه می رساند؛ طبق آنچه که تاریخ روایت می‌کند بنای فعلی مسجد مربوط به دوره قاجار است و ورودی اصلی نیز از سمت غرب و بازار چهارسوق است. دو ورودی دیگر نیز در جنوب شرقی و شمال شرقی مسجد قرار دارند که ارتباط بازار با مسجد را برقرار می کنند. مسجد جامع تهران دارای شبستان های تاریخی مختلفی از جمله شبستان شاه‌آبادی، عتیق، شبستان زیرزمین و شبستان چهلستون است.
مسجد جامع بازار تهران در روز عاشورا محور همه فعالیت‌ها و عزاداری‌های منطقه محسوب می‌شود و نَه تنها صنوف مختلف و کسبه که مردم از گوشه‌وکنار شهر و اهالی محلات اطراف نیز برای پیوستن به دسته عزاداری بازار و مراسم مسجد به این جمع گسترده می‌پیوندند.
در ادامه تصاویری از مراسم عزاداری و اقامه نماز ظهر عاشورا در مسجد جامع بازار و عزاداری مردم در محوطه را مشاهده می‌کنید:
مسجد اعظم قلهک و آیین کهن نخل‌گردانی
این مسجد در ردیف مساجد قدیمی تهران جای می‌گیرد و اهالی محله قلهک و خیابان شریعتی هرساله در ظهر عاشورا خود را به این مسجد می‌رسانند تا در مراسم ویژه آن حضور داشته باشند. علاوه بر روضه‌خوانی و سینه‌زنی در حسینیه مسجد؛ هر سال در ایام محرم و صفر نخل عزاداری سیدالشهدا (ع) از محل نگهداری مخصوص خود در حسینیه توسط متصدیان این امر خارج می‌شود تا مردم در کنار آن عزاداری کنند و بانوان در روز تاسوعا تا هنگامه ظهر عاشورا حلوای نذری خود را زیر این نخل آماده و متبرک کرده و پخش کنند.
اما در ظهر روز عاشورا نخل ابتدا وسط حسینیه توسط مردان می‌چرخد و به تدریج دسته عزاداری از حسینیه و مسجد قلهک خارج شده و به سمت امامزاده اسماعیل (ع) محله زرگنده می‌رود و آنجا نیز در اطراف توسط عزاداران چرخانده شده تا اینکه نهایتا به حسینیه باز می‌گردد. این نخل در پایان ماه صفر به جایگاه خود بازگردانده می‌شود تا سال آینده و عزاداری دیگری که مردم و مسجدی‌ها برای سید و سالار شهیدان رقم می‌زنند.
در ادامه تصاویری از مراسم نخل‌گردانی مسجد جامع قلهک را در روز عاشورا مشاهده می کنید:
مسجد جامع شهرک غرب
مسجد جامع شهرک غرب در بزرگراه شیخ فضل الله نوری، بلوار فرحزادی واقع شده است. این مسجد به ویژه در محرم حسینی حال و هوای خاصی دارد تا جایی که در ظهرهای این ایام بعد از اقامه نماز جماعت ظهر و عصر یک روز نماز قضا توسط مامونین اقامه می‌شود و سپس منبرهای ظهرهای محرم آغاز و مردم از سخنرانی‌ها استفاده می کنند.
از سوی دیگر مراسم روضه‌خوانی و سینه‌زنی نیز روال معمول در فعالیت‌های مسجد در طول ماه‌های محرم و صفر است. علاوه بر این، حضور کودکان در مراسم مختلف این مسجد از نکات جالب توجه بوده و نشان می‌دهد که مسجد جامع شهرک غرب توانسته تا گروه های سنی متنوعی را به فعالیت های مسجدی جذب کند.
در ادامه تصاویری از این مراسم را می‌بینید:
عزای حسینی در مسجد فخرالدوله؛ مسجدی به یادگار از تهران قدیم
مسجد فخرالدوله یا مسجد فخرآباد، مسجدی تاریخی واقع در خیابان فخرآباد در محله دروازه شمیران و در محدوده منطقه ۱۲ شهرداری تهران است. این مسجد در تهران، خیابان ابن سینا، نبش خیابان شهید مشکی واقع شده است. این مسجد در تاریخ ۲۵ مهر ۱۳۸۳ با شمارهٔ ثبت ۱۱۲۰۵ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
این مسجد به نام مسجد فخرآباد نیز شناخته می‌شود و بخشی از هویت تهران است که در سال ۱۳۲۸ ساخت آن به همت بانو اشرف‌الملوک فخرالدوله به پایان رسید. از آن روزگار تاکنون مسجد محل برگزاری محافل و مراسم مختلف دینی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی متعددی بوده است و همواره مردم و اهالی محله برای رویدادهای مختلف و به ویژه مراسم دینی از جمله تاسوعا و عاشورای حسینی روانه این مسجد می‌شوند.
در ادامه تصاویری از مراسم عزای حسینی در مسجد فخرالدوله را مشاهده می کنید:
مسجد جامع صفا
این مسجد تاریخی در میدان امام حسین (ع)، خیابان شهید مدنی واقع شده است. این مسجد هرسال در محرم سید و سالار شهیدان فعالیت های متنوعی دارد اما شاید یکی از برجسته‌ترین فعالیت‌هایش به برنامه‌هایی معطوف شود که مسجد برای نوجوانان تحت عنوان هیئت نوجوانان تدارک دیده شده است. امسال نیز به روال گذشته این هیئت ادامه دارد و از جمله برنامه‌های آن می‌توان به کتابخوانی، برگزاری جلسات سخنرانی، دلنوشته‌خوانی برای امام حسین (ع) ویژه دانش آموزان پایه هفتم تا نهم اشاره کرد.
در ادامه تصاویری از فعالیت های این مسجد را در این ایام مشاهده می‌کنید:
این گزارش می‌افزاید: مساجد جامع با توجه به جایگاه شناخته و مرکزیتی که در محلات دارند می‌توانند در ایام مختلف زمینه‌ساز فعالیت‌های مختلف دینی فرهنگی باشند , با تقویت این مساجد به ویژه در مناسبت‌های خاص نظیر محرم حسینی می‌توان معارف عاشورایی را بیش از پیش به نسل جوان منتقل کرد و زمینه را برای تربیت نسل حسینی فراهم ساخت.