با تصویب پیشنهاد ارزنده جمهوری اسلامی در اجلاس سیام وزرای امور خارجه کشورهای اسلامی در تهران مبنی بر نامگذاری روز جهانی مسجد 30 مرداد(21آگوست) که مصادف است با به آتش کشیده شدن مسجد الاقصی توسط صهیونیستهای افراطی که در 21 اگوست سال 1969 توسط سازمان کنفرانس اسلامی انتظار میرود با گذشت چندین سال در صدور قطعنامه توسط این سازمان که در آن از کشورهای عضو خواسته شده است ، تا در راستای تحکیم مساجد ، در توسعه فرهنگ و ارزشهای اسلامی در جهت تکریم و بزرگداشت روز مذکور تلاش نموده ودر این راستا جهت گرامیداشت آن برنامهریزی نمایند ، متاسفانه شاهد حرکت و فعالیت جدی در این خصوص آن چنانکه شایسته و بایسته این مهم در کشورهای اسلامی نیستیم. البته در این میان جمهوری اسلامی ایران هر ساله با برگزاری همایشی تحت عنوان روز جهانی مسجد با حضور تعدادی از شخصیتهای مدعو خارجی و داخلی اقداماتی در این ارتباط انجام میدهد که از این حیث جای تقدیر و سپاسگذاری دارد.
امروزه توجه جدی به امر مسجد در میان جوامع اسلامی و نیز تحولات و حرکتهایی که در سرزمینهای اسلامی در حال شکلگیری بوده و خاستگاه این تحولات از مساجد میباشد همین امر نشان از اهمیت و توجه جدی تر به مقوله مسجد با نگاه فرا کشوری و جهان اسلامی را میطلبد. در حال حاضر لزوم پرداختن عمیقتر و اهتمام ویژه به امر مسجد بنا به دلایل زیر کاملا آشکار خواهد شد:
1- مواجه شدن تعدادی از کشورهای اسلامی از قاره آفریقا گرفته تا خاورمیانه و آسیا با جریان بیداری اسلامی که منشاء و خاستگاه این جنبشهایاسلامی مساجد بوده و موتور محرکه این حرکت نوین اسلامی در مساجد قابل مشاهده و ارزیابی میباشند.
2- استقبال، روآوری و گرویدن به اندیشههای نوین اسلامی توسط پیروان سایر ادیان بخصوص در میان جوانان در کشورهای اروپایی و غربی که در حال حاضر به اعتراف غربیان میزان گرایش به اسلام از رشد قابل توجهی برخوردار میباشد. به همین خاطر در وضعت فعلی این مساجد هستند که در جذب و تعمیق افکار و آموزههای دینی و نیز نگهداشت این تازه مسلمانان نقش بسیار ارزنده ای میتوانند ایفاء نمایند دراین جاست که باید به جایگاه مسجد نه تنها در کشورهای اسلامی بلکه در دیگر کشورهای غیر اسلامی و لائیک نیز بیش از پیش توسط سازمان کنفرانس اسلامی عنایت و توجه گردد.
3- امروز دشمن به جایگاه و نقش محوری مساجد در ایجاد وحدت و تحرک و پویایی بخشی به جوامع اسلامی بخوبی واقف شده و به این امر بسیار اثرگذار و مهم پی برده است به همین خاطر تمام سعی و تلاش خویش را بکار بسته است تا به تخریب این نقش و کارکرد و تنزل جایگاه آن بپردازد و در این راه علاوه بر حرکت فرهنگی نرم در و تهاجم از حرکت سخت نیز غافل نشده است نمونه بارز آن را در جریان حمله اسرائیل به جنوب لبنان در طی جنگهای 33 روزه و نیز در جنگ غزه میتوانیم بوضوح مشاهده نماییم که بیشترین مراکز مورد حمله در این دو تهاجم نظامی مساجد بودهاند. این امر ناشی از نقشی بوده که مساجد در انسجام بخشی و محوریت قرار دادن مساجد به عنوان بستر مقاومت در مواجه با ارتش اسرائیل ایفاء نموده اند. و نیز برخورد سبک مغز و دیوانه وار تعدادی از افراطیون در کشورهای غربی در حمله به مساجد و محدودیت قائل شدن در ساخت و توسعه مساجد در این کشورها
4- با توجه به شرایط فعلی و مسائل را که در ارتباط با جایگاه و نقش مساجد در جهان کنونی در حال شکلگیری میباشد شایسته است دبیرخانه سازمان کنفرانس اسلامی در این خصوص با تشکیل اتاق فکر و نیز هماندیشی های مستمر و کارشناسی به منظور بهرهمندی از آراء و نظرات اندیشمندان علما و شخصیتهای برجسته و دلسوز از تمامی کشورهای اسلامی نسبت به بهرهگیری حداکثری از ظرفیت و پتانسیل موجود مساجد برنامهریزی هدفمند و عقلانی را داشته باشد تا ضمن اینکه فرصتهای طلایی بوجود آمده مغتنم شمرده شود راههای احتمالی اثرگذاری برنامههای تهاجم نرم دشمن شناسایی و با راهکارهایی هوشمندانه مسدود شده و زمینههای فرصت سوزی کاملا از میان برداشته شود.
7- با توجه به اینکه مسجد برترین پایگاهی است که جایگاه ویژه در میان تمامی فرق و مذاهب اسلامی برخوردادر میباشد و از این حیث از ظرفیت بسیار بالا در ایجاد وحدت میان امتهای اسلامی برخوردار بوده و به عنوان مهمترین عامل ایجاد و تقویت کننده تعامل و ارتباط معنوی در بین جوامع اسلامی مطرح میباشد. با کمال تأسف در حاضر از این توان و پتانسل سرشار و قدرتمند موجود حتی بهرهبرداری حداقلی نیز از آن به عمل نمیآید. با بکارگیری توان حداکثری آن انتظار میرود بسیار از چالشها و گسستهای موجود بین جوامع اسلامی از بین رفته و روح همگرایی و اخوت و برادری میان مسلمانان ارتقاء و افزایش مییابد همچنانکه پیامبر گرامی اسلام (ص) پیمان اخوت و برادری میان مهاجرین و انصار را با هدف ایجاد وحدت میان آنان و جلوگیری از تشتت و اختلاف در مسجد در مدینه برقرار کرد.. همچنانکه در گذشته مسجد خاستگاه وحدت بوده ودر این خصوص و با هدف استمرار نقش وحدت آفرین آامروزه نیز باید با تأسی از این منش مبارک حضرت رسول(ص) میتوان در این زمینه به نقش آفرینی و احیاء سنت نیکو و پسندیده عقد اخوت و برادری میان فرق و مذاهب مختلف ایلامی در مساجد پرداخت.
8- در بسیاری از کشورهای اسلامی مساجد ی مشهور و بسیار و فعال و تأثیرگذاری وجود داردکه نقش تأثیرگذاری در ترویج و بسط معارف و آموزههای الهی نه تنها در بین کشور خویش بلکه در بین سایر کشورهای اسلامی نیز دارند. در حال حاضر هیچگونه ارتباط و تعامل دو سویه و چند سویه بین این مساجد وجود ندارد تا ضمن انتقال تجربیات و اندوختهها و داشتههایو دلایل موفقیتهای به یکدیگر خویش نوعی همکاری و ارتباط دوجانبه و چند جانبه بهمنظور همافزایی در دستیابی به اهداف عالیه اسلامی صورت پذیرد. دبیرخانه سازمان کنفرانس اسلامی لازم است زمینههای ارتباط و رفت و آمدهای مستمرزمینههای تقویت و ارتقاء همکاری بین این مساجد معرف و برگزیده جهان اسلام فراهم نماید..
9- با عنایت به اینکه حضور فعال مساجد تنها محدود به کشورهای اسلامی نمیگردد بلکه مساجدی بسیار فعال و موفق در ارائه برنامه و فعالیتهای مختلف و متنوع اسلامی در سایر کشورهای جهان وجود دارند که میتوانند سهمی زیادی در ترویج و تبیین دین مبین اسلام و افزایش توان متولیان امر مسجد در کشورهای اسلامی داشته باشند (به عنوان مثال سنگاپور به عنوان یک کشور لائیک جامعه مسلمانان آنان با برنامه ریزی اصولی و سیستمی و منظم و دقیق توانستهاند بهترین نوع مدیریت در مساجد را طراحی و اجرا نمایند که حتی این مدیریت موفق میتواند به عنوان الگو برای دیگر کشورهای اسلامی مطرح شود منتهی به دلیل عدم عضویت این کشورها در سازمان کنفرانس اسلامی بدلیل عدم حاکمیت نظام اسلامی امکان بهره گیری از تجربیات مسلمانان این کشورها در قالب سازمان کنفرانس اسلامی وجود ندارد که لازم است در این خصوص چارهای جدی اندیشیده شود راهکار اصولی و جدی ارائه گردد.( به عنوان میهمان یا عضو ناظر نمایندگان جامعه مسلمانان این کشورها در جلسات مرتبط با مسجد شرکت نمایند.)
10- وجود دهها مساجد از حیث معماری بی نظیر و قالبهای مختلف هنری، بی بدیل بکار رفته در آنها در بین کشورهای اسلامی بستر مناسبی را فراهم نمودهاند تا سازمان کنفرانس اسلامی هر ساله در مناسبتهای مختلف به ویژه روز جهانی مسجد به معرفی و شناسایی این آثار برای جوامع مختلف اسلامی و غیر اسلامی بپردازدو این ظرفیت بسیار باشکوه فرهنگ و تمدت اسلامی را به بهترین نحو به دیگر ملل بشناسانند با توجه به جذابیت فوقالعاده بالا و سبکهایو آفرینشهای ارزشمند هنری این امر میتواند جاذبه فراوانی را برای علاقمندان به تمدن اسلامی فراهم نموده و نگاهی مثبت را در آنها بوجود بیاورد.