خبرگزاری شبستان: یکی از ارکان اصلی هر مسجد، امام جماعت آن است. به عبارت دیگر، مسجدی موفق است که امام جماعت موفقی داشته باشد و امام جماعتی موفق است که به کارکردها و ویژگیهای مسجد و نیز وظایف امام جماعت آشنا باشد. بنابراین با توجه به اهمیت و نقش امام جماعت در مسجد از جنبه های گوناگون، انجام موارد زیر بر توفیق امام جماعت مسجد بیافزاید:

1. ارتباط منظم و مستمر با نمازگزاران و در صورت امکان سرکشی به منازل یا مغازه آنها؛

این برنامه همان برخوردی است که در صدر اسلام از طرف رسول گرامی اسلام(ص) و حضرت علی(ع) صورت می گرفت که وقتی یکی از نمازگزاران یک یا دو جلسة نماز غیبت می کردند، بلافاصله آن بزرگواران احوال او را جویا می شدند و اگر مطلع می شدند که شخص مورد نظر گرفتاری دارد یا در بستر بیماری افتاده است، به عیادت وی می رفتند و درصورتی که دچار گرفتاری بود، سعی می کردند با مشارکت سایر مؤمنان، به رفع گرفتاری او اقدام نموده و در صورت بیماری، برای بهبودی او دعا کنند.

چنین برخوردهایی از طرف امام مسجد روحیة مخاطب را قوت می بخشد و احساس می کند که مأنوس بودن با مسجد علاوه بر اجر معنوی و برقراری ارتباط با خالق، نزد مخلوق و بندگان خدا نیز عزت دارد و این عزت در پرتو برکت ارتباط با مسجد است.

2. سرکشی امام جماعت به خانواده های شهدا و جانبازان؛

در برخی مساجد این برنامه با اعلام قبلی و با حضور نمازگزاران مسجد انجام می پذیرد که آثار مثبت بسیاری را به همراه داشته است. چنین برنامة مستمر و هفتگی می تواند به گونه ای تنظیم شود که این سرکشی هر شش ماه (و در صورت زیاد بودن خانواده ها) سالی یکبار تکرار شود. این برنامه را می توان در سیرة رسول خدا(ص) مشاهده نمود؛ چنانکه در تاریخ می خوانیم که آن حضرت همراه با گروهی از اصحاب از مسجد حرکت کردند و به دیدار خانواده «سعد بن ربیع» که از شهدای جنگ احد بود، رفتند و پس از مقداری گفتگو، همسر سعد مشکل خود را در ارتباط با میراث سعد مطرح نمود.

برخورداری امام جماعت از مقبولیت و پذیرش اجتماعی در میان نمازگزاران عامل بسیار مهمی است تا او بتواند مسجد را در زمینه های گوناگون فعال و پرتحرک کند.

3. احترام به شخصیت جوانان و نوجوانان و تشویق آنان در مسجد؛

در بیش تر مناطق، خیّرینی وجود دارند که می توان با کمک آنان، جوانان موفق مسجدی در رشته های مختلف و نیز جوانان و نوجوانانی که در طول سال، حضور بیش تری در مسجد دارند را مورد تشویق قرار داد. همچنین احوالپرسی و آشنایی با تازه واردان، بسیار ثمربخش است؛ چنانچه یکی از مبلغین موفق می فرمود: معانقة امام جمعة منطقه با من سبب شد که دوست دار روحانیان شوم و سپس وارد حوزه شدم.

4. مسئولیت دادن به نوجوانان در فعالیتهای مسجد، راه اندازی اردوهای یک روزه یا چند روزه با هزینه شرکت کنندگان و یا کمک خیرین، برگزاری مسابقات فرهنگی هنری و ..

5. حضور زودتر و گفتگو با نمازگزاران؛

روبروی مردم نشستن امام جماعت قبل و بعد از نماز، از نظر تربیتی و روحی اثرات فراوانی بر نمازگزاران دارد. اطلاع از حضور و غیاب افراد مسجدی، آگاهی از حضور افراد تازه وارد و آشنایی با آنها، صمیمیت بیش تر بین امام و مأمومین، از جمله آثار روبروی مردم نشستن و گفتگو با آنها است. همچنین به تجربه ثابت شده است که اقامة نماز جماعت صبح ولو با کم ترین نمازگزار، تأثیر فوق العاده ای در موفقیت امام جماعت دارد.

رسول خدا(ص) در بیان پاداش امام جماعت می فرماید: «مَنْ أَمَّ قَوْماً بِإِذْنِهِمْ وَ هُمْ بِهِ رَاضُونَ فَاقْتَصَدَ بِهِمْ فِی حُضُورِهِ وَ أَحْسَنَ صَلَاتَهُ بِقِیَامِهِ وَ قِرَاءَتِهِ وَ رُکُوعِهِ وَ سُجُودِهِ وَ قُعُودِهِ فَلَهُ مِثْلُ أَجْرِ الْقَوْمِ وَ لَا یُنْقَصُ مِنْ أُجُورِهِمْ شَیْ ءٌ؛ هر کس امامت جمعی را با اجازه خودشان به عهده بگیرد و آنان به امامت او راضی باشند و وی در حضور به جماعت، رعایت نماید (و به موقع حاضر شود) و نماز را از حیث قیام، قرائت، رکوع، سجود و نشستن نیکو انجام دهد؛ پس برای او مانند ثواب نماز همة مأمومین خواهد بود، بی آنکه از اجر آنان چیزی کاسته شود.

همچنین می فرماید: «إِنَّ اللَّهَ وَعَدَ أَنْ یُدْخِلَ الْجَنَّةَ ثَلَاثَةَ نَفَرٍ بِغَیْرِ حِسَابٍ وَ یُشَفِّعَ کُلَّ وَاحِدٍ مِنْهُمْ فِی ثَمَانِینَ أَلْفاً الْمُؤَذِّنُ وَ الْإِمَامُ وَ رَجُلٌ یَتَوَضَّأُ ثُمَّ یَدْخُلُ الْمَسْجِدَ فَیُصَلِّی فِی الْجَمَاعَةِ»؛ خداوند متعال وعده داده است که سه نفر را بدون حساب وارد بهشت نماید و هر یک از آنها شفاعت هشتاد هزار را بنماید؛ مؤذن و امام جماعت و کسی که وضو بگیرد و وارد مسجد شود و در جماعت نماز بخواند.»

خلاصه آنکه به نظر می رسد در شرایط کنونی که وسایلی همچون اینترنت، ماهواره و موبایل در دسترس همگان قرار گرفته و مفاسدی را بوجود آورده و ایمان جوانان و نوجوانان را نشانه گرفته است، وظیفه امامان جماعت سنگین تر شده و لازم است کسانی این مسئولیت خطیر را تقبل نمایند که بتوانند وقت بیش تری در جهت جذب افراد به مسجد به کار برده و توان اقناع فکری و مذهبی آنان را داشته باشند؛ چرا که اگر فردی جذب مسجد شود؛ اما نتواند از آن بهره مناسب ببرد، و از مسجد دلسرد شود، برای همیشه از مسجد روی گردان خواهد شد.