کسـانی که شعـار اتحـاد و وحـدت و بـرادری مسلمین را می دهند، اینها دشمن مسلمانان نیستند؛ دوست مسلمانانند، خیر مسلمانان را می خواهند و مایلند همه ی مسلمین عالم عزیز باشند. چه فایده ای دارد که در داخل جامعه ی اسلامی، مسلمانان از مذاهب مختلف، روبه روی هم بایستند و به همدیگر ضربه بزنند؛ از آن طرف هم دشمن بیاید، هر دوی اینها را محاصره کند، سرشان را به هم بکوبد و خودش بنشیند، تماشا و استفاده بکند؟ این خوب است؟

اگر ما می گوییم که شیعه و سنی در کنار هم قرار بگیرند، یعنی شیعه، شیعه بماند؛ سنی هم سنی بماند. ما چه موقع به عالم تسنن گفته ایم که منظورمان از وحدت این که شما شیعه بشوید؟! ما چنین چیزی نگفته ایم. هر کس خواست شیعه بشود، از طریق علمی و از راه مباحثات عالمانه شیعه بشود. آنها هم آزادند که بروند کار خودشان را بکنند. ما نمی گوییم شما مذهبت را عوض کن؛ ما می گوییم شیعه و سنی باید همیشه سر عقل باشند، همچنانکه بحمدالله در دوران انقلاب اسلامی، در کشور ما مشاهده شد. نگذارند دشمن از اختلافات اینها سوء استفاده کند. برگزاری هفته وحدت، برای این است.[۱]

 دنیای اسلام، نیازمند تقریب

 امروز دنیای اسلام نیازمند این تقریب است. در این تقریب – همـان طـور کـه مکـرر گفته شده- غـرض این است که فرقه های اسلامی، در مقام فکر و اعتقاد به یکدیگر نزدیک بشوند. ای بسا برخی از تصورات فِرق نسبت به یکدیگر، با مباحثه و مذاکره، به استنتاج خوبی منتهی بشود. شاید بعضی از سوء تفاهم ها برطرف و بعضی از عقاید تعدیل و بعضی از افکار به طور واقعی به هم نزدیک بشود. البته اگر این بشود، بسیار بهتر از هر شکل دیگر است. حداقل این است که بر روی مشترکات تأکید بشود. این گفتگوها و مذاکرات، کمترین فایده اش این خواهد بود. بنابراین، باید از طرح مسائل تفرقه انگیز خودداری بشود.[۲]

قدرتمندان، عامل جنگهای مذهبی مسلمین

در زمان حـال، برای ایـن که مسلمین با هم متحد و متفق نبـاشند و علیـه هـم کـار کنند، تلاشهـای مضـاعفی انجـام می گیرد. این تلاشها به خصوص از وقتی تشدید پیدا کرده، که نیاز مسلمین به وحدت، بیش از همیشه است. به تصور خیلی نزدیک به واقعیت، انگیزه تلاشهای دشمنان این است که از تحقق آرزوی سیادت و حاکمیت اسلام- که امروز به مراحل عملی نزدیک می شود- جلوگیری کنند. طبیعی است که اگر اسلام بخواهد حاکمیت پیدا کند و مسلمین در دنیای اسلام بخواهند به اسلام تمسک کنند؛ با این اختلافات امکان پذیر نیست.[۳]

با اتحاد مسلمین، دنیای اسلام سربلند خواهد شد.

یک میلیارد انسان در دنیا هستند که درباره ی خدا و پیامبر و نماز و حج و کعبه و قرآن و بسیاری از احکام دینی، با هم یک عقیده دارند؛ یک چند مورد اختلاف هم دارند. اینها بیایند همان چند اختلاف را بگیرند، با هم بجنگند، تا آن کسی که با اصل خدا و پیامبر (ص) و دین و همه چیز مخالف است، کار خودش را انجام بدهد. آیا این عاقلانه است؟! ما گفتیم یک عده از علما و متفکران دور هم بنشینند و در سطح علمی و فرهنگی، برای تقریب و نزدیک کردن، «مؤسسه التقریب بین المذاهب الاسلامیّه» را به وجود آورند. چهار مذهب فقهی در اهل سنت هست، مذهب امامیه هست، مذهب زیدیه هست، مذاهب دیگر اسلامی هستند. اینهـا بنشیننـد ببیننـد، در مســایـل علمـی و دینـی، چقـدر می توانند با یکدیگر همکاری و کار کنند. ما این مرکز را تشکیل دادیم. ان شاء الله برادرانی که مسئول این کار هستند و معین شده اند، آن را با قوت دنبال می کنند. این کار، کاری است که خدای متعال از آن راضی است و سرنوشت اسلام به این طور کارهاست. اگر مسلمین دست در دست هم بگذارند و با هم صمیمی باشند، ولو عقایدشان مخالف با یکدیگر باشد، اما آلت دست دشمن نشوند، دنیای اسلام سربلند خواهد شد.[۴]

باید به وحدت جهانی اسلام توجه بیشتری شود.

یک عده قلم به مزد و مزدور و عالم بی دین و ریزه خوار سفره ی سلاطین و مشکلداران بی دین عالم را- که از هر کسی خطرناکترند- اجیر کرده اند، تا در برابر ندای وحدت انقلاب اسلامی، فریاد اختلاف و تفرقه سر دهند. واقعاً عالمی که وجدان بیدار و تقوا نداشته باشد، اضرّ از هر دشمنی بر جامعه ی اسلامی است. در روایت دارد که چنین عالمی بر مسلمانان، اضرّ از گرگ بر گله گوسفندان است. شما ببینید، یک گرگ در یک گله ی گوسفند، چه کار می کند؟ این ضررش از آن بیشتر است. در طول این هشت سـال جنگ، بلکه در طول ده، یازده سـال انقلاب، دیدیم که این طور علما چه کردند؛ امـا به برکت نام و پرچم اسلام و نام پیامبر اکرم و به برکت هفته ی وحدت، انقلاب بر توطئه های آنان فایق آمده است.[۵]

وحدت کلمه را حفظ کنید.

وحدت کلمه را حفظ کنید. مبادا کسانی با زبانهایی، بدون قصد و غرض سویی، فقط به علت اشتباه و به خاطر اینکه مصلحت را نمی فهمند و نمی دانند که چه بگویند، چیزهایی بگویند که مردم را دلسرد بکنند. متأسفانه گاهی در گـوشه و کنـار دیده می شود که بعضی ها مصلحت خود و مصلحت انقلاب و ملت را نمی فهمند. با زید بدی می کنند، با نظـام بدی می کنند. می خـواهند مسئـولی را زیر سؤال ببـرند، انقـلاب را زیر سؤال می بـرند. نمی فهمند کـه این کـار، زیر سؤال بـردن انقلاب است. می خواهند یک جبهه بندی درست کنند ولـی نمی فهمند کـه این جبهه بندی، به وحدت ضربه خواهد زد.[۶]

اسلام وحدت مسلمین را یکی از فرایض قرار داده است.

ما معتقدیم که اسلام، وحدت مسلمین و اتحاد نیروهای مؤمن به خدا و موحد را یکی از فرایض قرار داده است. ما معتقدیم که یکی از بزرگترین اهداف حج خانه ی خدا این است که مسلمانان را به هم نزدیک کند. این که خدا فرموده است: «وَ اذّن فی النّاس بالحجّ یأتوکَ رجالاً وَ عَلی کلّ ضار یأتین من کلِّ فجّ عمیق» (حج، ۲۷)

و همه ی مردم مسلمان عالم را در روزهای معین و در عرصه های محدودی مانند عرفات و مشعر و منا و مسجدالحرام جمع می کند، چرا اینها این قدر از آشنایی مسلمین با هم می ترسند؟! مسأله این است که وحدت اسلامی و وحدت بینش و نظر و سخن مسلمین، برای استکبار و در رأس آن، آمریکای غدّار و برای ابزارهای او در دستگاه حاکمیت سلطه در عالم، خطرناک است. این، حقیقتی است که امام بزرگوار ما بارها آن را بیان کرد.[۷]

امام اعتقادی راسخ به اتحاد مسلمین داشت.

نکته ی دیگر این است که او]امام خمینی (ره)[ نظر وسیعی به دنیای اسلام داشت و به دنبال همین دیدگاه وسیع، اعتقاد راسخ او به لزوم اتحاد مسلمین بود. این، آن نکته ی اساسی است. مسأله این نیست که مذاهب یا فرق اسلامی و طوایف گوناگون سیاسی و اعتقادی و مسلکی و غیره، چه تعداد جمعیت یا چه قدر قدرت سیاسی و اجتماعی دارند یا ندارند؛ مسأله این است که اگر ما برای مشکلات جهان اسلام، به دنبال چاره ای هستیم، یا به تعبیر درست تر، اگر ما برای سـربلندی و عظمت و عـزت اسلام و قـرآن مجاهده می کنیم، این با اختلاف و درگیری بین مسلمین سازگار نیست. امام (ره) قبل از پیروزی انقلاب این هدف را دنبال می کردند و به آن توصیه می نمودند. بعد از پیروزی انقلاب هم، به طریق اولی این کار را کردند.[۸]

خدشه در وحدت و سازندگی، دو نقطه امید دشمن

یک نقطه، مسأله ی وحدت و یکپارچگی است. دشمنانی که هنوز درصددند نسبت به انقلاب و نظام جمهوری اسلامی، نیات خصمانه و شومشان را اعمال بکنند، چشم امید به اختلافات بسته اند. آنها از وحدت و یکپارچگی شما مردم می ترسند؛ این را متوجه باشید. ملت ایران، به هیچ قیمت نباید وحدت و یکپارچگی خودش را از دست بدهد. مسئولان باید متوجه باشند که با این یکپارچگی عظیم، چگونه باید رفتار کرد.[۹]

ایستادگی، مقاومت، حضور و وحدت، شرط پیروزی

 هر جا ملتها دست به دست هم بدهند، حضور داشته باشند، این حضور را ادامه بدهند و با سختیهایش بسازند، ممکن نیست قدرتهای بین المللی- آمریکا و امثال آمریکا- بتوانند آن کاری را که می خواهند، در مقابل اینها انجام بدهند. ملتها پیروزند. این، یک واقعیت است. ایستادگی، مقاومت، حضور و وحدت، از شرایطش است.

امروز، شما در دنیا می بینید که بتدریج در مناطقی از عالم، همین تجربه ی ایران تکرار می شود و برای همین است که امام بزرگوار ما، به طور قاطع می گفت که دشمن قادر نیست این ملت را تا وقتی ایستاده و متحد است، شکست بدهد و فرمودند: «آمـریکـا در مقـابـل ایـران، هیچ غلطی نمی تواند بکند.» ما هم همان حرف را تکرار می کنیم. این، اعتقاد ملت ایران و مسئولان و دست اندرکاران نظام جمهوری اسلامی است.[۱۰]

اتحاد دنیای اسلام بر محور دو نقطه ی مهم مربوط به اهل بیت (علیهم السلام)

مهم این است که دنیای اسلام می تواند به محور دو نقطه ی مربوط به اهل بیت (علیهم السلام)، اتفاق و اتحاد داشته باشد: یکی محبت است که یک امر عاطفی و عقیدتی است و مسلمین به محبت اهل بیت (علیهم السلام) امر شده اند و همه آن را قبول کرده اند. این نقطه می تواند نقطه ی تمرکز عواطف و احساسات همه ی مسلمین باشد. نقطه ی دوم، آموزش دین و تعلم معارف و احکام الهی به مثابه ی عدل قرآن و به موجب حدیث ثقلین است، که باز این حدیث را شیعه و سنی و فرق مختلف اسلامی روایت کرده اند. این چیز مهمی است که برافراشتن پرچم اهل بیت (علیهم السلام) در دنیای اسلام، حقیقتاً می تواند دنیای اسلام و مسلمین را از این دو نقطه نظر گرد هم مجتمع کند. امروز این فرصت عظیم در اختیار همه ی مسلمین است.[۱۱]

نباید اجازه بدهیم که دستهایی در یکپارچگی ملت تفرقه ایجاد کنند.

نکته اول، همین مسأله ی وحدت عمومی مردم است. از علمای موجه و زبانهای ناطق و گویا، بخصوص ائمه ی محترم جمعه و شخصیتهایی که مقام رسمی و جایگاه شناخته شده ای را در جامعه ی اسلامی دارا هستند، چه کسی اولی به این است که مردم را صمیمانه به سمت وحدت و استحکام- همین یکپارچگی که بحمدالله هست- دعوت کند؟ هیچکدام از مسئولان نظام نباید اجازه بدهیم کـه دستهایی، یا از روی عنـاد و غرض و یا از روی جهـالت، در یکپـارچگی ملت تفـرقه ایجاد کنند و مردم را به دسته جات تقسیم نمایند و اهوای آنان را با یکدیگر متقابل و متضاد بکنند. این، راههایی دارد. با تشر زدن و دعوا کردن و تهدید کردن، همیشه این مقصود حاصل نمی شود. بیشتر با محبت و جلب قلوب و جذب باید این مقصود را عملی کرد.[۱۲]

وحدت کلمه ضامن همه ی امور

می دانید که در یک حرکت دسته جمعی، وحدت کلمه، ضامن همه ی امور است. بدون وحدت کلمه، حرکت دسته جمعی امکان ندارد؛ ولو آن حرکت، متوقف به پنج یا ده نفر آدم باشد. اگر همان ده نفر، با یکدیگر همسخن و همکلام نباشند و همکاری نکنند، امکان ندارد که آن کار پیش برود.

 نظام جمهوری اسلامی، یک حرکت عظیم الهی است. ابعاد این حـرکت، به ابعاد مرزهای این کشور محصور نیست. این حـرکت، حتی به حصارهای زمان کنونی هم محدود نمی شود، یک حرکت عظیم تاریخی است. باید طوری باشد که نسلهای دیگر و ملتهای مسلمان معاصر ما، از این حرکت درس بگیرند، نیرو به دست آورند و راهشان را پیدا کنند.[۱۳]

اختلافات را در هم هضم کنید و به نقاط مشترک بچسبید

یکی از اصول اسلام، وحدت مسلمین و اخوت اسلامی است. «وَ اعتَصِمُوا بِحَبلِ الله» (آل عمران، ۱۰۳)، نقاط مشترک را هم باید چسبید. در افغانستان، اتفاقاً اختلافات مذهبی و فرقه ای و قومی هم هست. اقوام افغانستان، در طول این تاریخ دویست و پنجاه ساله ای که ما می دانیم، غالباً با هم درگیری داشته اند. از لحاظ قومی هم، شیعه و سنی با یکدیگر اختلافات داشته اند. باید همه ی اینها را در هم هضم کنیم و فقط اسلام را در همه ی این گروه ها و دسته جات مختلف حاکم نماییم. در رأسش هم شما آقایان- اعم از شیعه و سنی- که هر کدام بحمدالله جمعیتی را دنبال سر خودتان دارید، باید در جهت ایجاد حکومت اسلامی و حاکمیت اسلام در افغانستان تلاش کنید و به کمتر از این هم بایستی قانع و راضی نشوید.[۱۴]

زمزمه های تفرقه را از هر کس که باشد، رد کنید.

دشمن در مقابل ملتی که ایمان راسخ و امید به آینده دارد و آماده ی فداکاری است و وحدت را در میان خود، مثل گوهر گرانبهایی حفظ کند، چه کار می تواند بکند؟ سعی کنید این وحدت را- که بحمدالله امروز در میان ملت ایران مستحکم است- حفظ کنید. زمزمه های تفرقه را از هر کس که باشد، رد کنید. نگذارید افرادی از روی نادانی، یا خدای نکرده از روی غرض، در صفوف ملت انشقاق ایجاد کنند. این ملت که با یکپارچگی و وحدت خود توانست به هدفهایش برسد، باید ان شاء الله این وحدت و یکپارچگی را در زیر پرچم اسلام و قرآن حفظ کند.[۱۵]

رفع اختلافها و حاکمیت اسلام دو جهت گیری اساسی در مسأله ی وحدت

در مسأله ی وحدت، دو نقطه یا دو جهت گیری اساسی وجود دارد که هر کدام به تنهایی، حایز اهمیتند. وقتی ما شعار وحدت را می دهیم، این دو نکته ی اساسی باید مورد توجه ما باشد و همین هاست که برای زندگی عملی مسلمین کارساز است:

یکی از این دو نکته، عبارت از رفع اختلافات و تناقضها و درگیریها و تضادها و کارشکنی هاست که از قرنها پیش تا امروز، میان طوایف و فِرَق مسلمین وجود داشته است و همیشه هم این تناقضها به ضرر مسلمین تمام شده است.

نکته ی دوم این است که این وحدت در خدمت و در جهت حاکمیت اسلام باشد؛ و الا پوچ و بی معنی خواهد بود.[۱۶]

پی نوشت:

۱-حدیث ولایت، ج ۵، ص ۲۲۹

۲- حدیث ولایت، ج ۸، ص ۷۹

۳-حدیث ولایت، ج ۸، ص ۷۸

۴-حدیث ولایت، ج ۵، ص ۲۳۰

۵-حدیث ولایت، ج ۵، ص ۲۲۸

۶-حدیث ولایت، ج ۵، ص ۹۴

۷-حدیث ولایت، ج ۴، ص ۲۹۷

۸-حدیث ولایت، ج ۴، ص ۲۹۶

۹-حدیث ولایت، ج ۴، ص ۲۸

۱۰-حدیث ولایت، ج ۴، ص ۱۵۴

۱۱-حدیث ولایت، ج ۴، ص ۲۱۶

۱۲-حدیث ولایت، ج ۶، ص ۲۶۳

۱۳-حدیث ولایت، ج ۶، ص ۵۰

۱۴-حدیث ولایت، ج ۶، ص ۳

۱۵-حدیث ولایت، ج ۶، ص ۱۵۷

۱۷-حدیث ولایت، ج ۵، ص ۲۴۳

نهاد رهبری در امور اهلی سنت پیرانشهر