اعتدال؛ اساس خانواده اهل مسجد
منبع : مرکز رسیدگی به امور مساجد
۱۳۹۲/۰۱/۰۵
خانواده
اهل عبادت و مسجد با الگوبرداری از زندگانی پیامبر (ص) و پیشوایان دین که
کامل‌ترین نوع زندگانی را داشتند، ساده‌زیست هستند و اساس زندگیشان به
افراط و تفریط کشیده نمی شود.
در خانواده اهل مسجد بهترین و عالی‌ترین
مراقبت روحی آن است که والدین فرزندان و اعضای خانواده خویش را به گونه‌ای
تربیت کنند که از خداوند متعال اطاعت کنند و همواره نماز را اقامه کنند.
باید توجه داشت که فقط در خانواده‌های اهل ایمان و مسجد انسان‌های بزرگ
ظاهر می‌شود و مسیر تاریخ را بر اساس اراده والای خویش تغییر می‌دهند. در
این نوشتار بخش دیگری از شاخصه‌های خانواده اهل مسجد را بررسی می‌کنیم.
مقاومت در برابر سختی‌ها
خانواده
اهل مسجد به خوبی در برابر سختی‌ها مقاومت می‌کند، زیرا می‌داند مواجهه با
سختی‌ها مربی، مکمل، صیقل‌دهنده، جلابخش و کیمیا است. دانشمندان معتقدند
بزرگ‌ترین دشمنی که می‌توان در حق کودکان این است که پدران و مادران
ناآگاه از اصول تربیتی برای مهربانی‌کردن به فرزندان‌شان از این روش‌ها
استفاده کنند: نوازش‌های بی‌حساب، مانع‌شدن از روبرویی با سختی، نازپرورده
بارآوردن آنان و امثال اینها.
ژان ژاک روسو در کتاب امیل می‌گوید: اگر
جسم در آسایش بیش از اندازه باشد، روح فاسد می‌شود. کسی که درد و رنج را
نشناسد، نه لذت شفقت را می‌شناسد و نه طراوت ترحم را. چنین کسی قبلش از هیچ
چیز متأثر نخواهد شد و بدین‌سبب شایسته معاشرت نیست زیرا مانند دیوی خواهد
بود در میان آدمیان.
اعتدال
اساس خانواده متعادل و
مسجدی بر اعتدال بنا شده است؛ بنابراین به افراط و تفریط کشیده نمی‌شود.
خدای متعال امت اسلامی را امتی متعادل و میانه معرفی می‌کند. امت میانه
یعنی امتی که همه برنامه‌هایش در حد اعتدال باشد و باید توجه داشت که راه و
رسم اعتدال کوتاه‌ترین و استوارترین راه تربیت است.
امام علی (ع)
می‌فرماید: بر تو باد میانه‌روی زیرا یاری‌کننده‌ترین چیز برای خوب
زندگی‌کردن است. در حقیقت سلامت فرد و جامعه در گروی تربیتی متعادل است.
روان‌شناسی تربیتی ثابت کرده است هر گاه انسان از مسیر اعتدال خارج شود
نقطه آغاز انحراف و گمراهی وی خواهد بود، پس خانواده اهل مسجد آن خانواده
شایسته‌ای است که اعتدال را در همه زمینه‌ها رعایت و اجرا کند. اعتدال یکی
از ارکان خانواده اهل مسجد است، برای مثال در مسایل اقتصادی ریخت و پاش
وجود ندارد و سخت‌گیری بی‌حساب نیست.
اقتصاد مناسب
اقتصاد
مناسب و شایسته ویژگی دیگر خانواده اهل مسجد است. پیشوایان معصوم (ع)
تدبیر اقتصادی را بخشی از دین و از نشانه‌های مؤمن برشمرده‌اند. امام باقر
(ع) می‌فرماید: من علامات المؤمن... من علامات المؤمن، از نشانه‌های
مؤمن... تدبیر نیکو در معیشت (اقتصاد) است. غفلت از ما با سوء تدبیر در
خصوص آن زاینده فقر و فقر نیز زمینه‌ساز کفر است. تأمین آبرومندانه و
کریمانه معیشت خانواده از ویژگی‌های مطلوب خانواده مسجدی و مؤمن است.
همچنین
لازمه داشتن اقتصاد مناسب کار، تلاش و فعالیت است. کار و تلاش از عوامل
خوش‌بختی و سعادت انسان، مایه نجات او از افسردگی، موجب شادی و نشاط روان و
سبب رشد و سلامت اعضا است. بخشی از درگیری‌های خانواده سستی‌ها و سردی‌ها
در روابط و بی‌اعتنایی به حقوق و مقام همسر است. خانواده مسجدی به این
مسایل وقوف کامل دارد و اقتصادی مناسب و شایسته دارد.
ساده‌زیستی
با
بررسی‌ای عاقلانه درباره زندگی‌های تجملاتی و تشریفاتی به این نتیجه
می‌رسیم: چنانچه زندگی‌مان با نظم و حساب و قناعتی صحیح همراه باشد با
پرهیز از چشم و هم‌چشمی و بی‌اعتنایی به حرف‌های بی‌ارزش افراد نادان،
ناراحتی‌ها و نگرانی‌ها از بین می‌روند و به آرامش واقعی می‌رسیم زیرا
آسایش واقعی در ساده‌زیستی نهفته است.
امام علی (ع) می‌فرماید: پیامبر
(ص) به کمترین مقدار از نعمت‌های دنیا بسنده می‌کرد. کم می‌خورد، کم
می‌نوشید و جامه‌ای بسیار ساده می‌پوشید، زندگی او در خانه بی‌تکلف و آکنده
از عشق، آرامش و محبت بود. از غذایی که به آن رغبت نمی‌کردند عیب‌جویی
نمی‌کردند، روی زمین می‌نشستند و با بینوایان غذا می‌خوردند.
خانواده
اهل عبادت و مسجد نیز با الگوبرداری از زندگانی پیامبر (ص) و پیشوایان دین
که کامل‌ترین نوع زندگانی را داشتند، ساده‌زیست هستند زیرا تجربه ثابت کرده
است اگر خانواده‌ها از مسیر ساده‌زیستی خارج شوند و به عرصه رقابت و
چشم‌وهم‌چشمی وارد شوند همه نیرو و توان آنان در در این زمینه هدر می‌رود و
از تکامل حقیقی فاصله خواهند گرفت.