علامه ابن صباغ مالکی گوید: علی(ع) در مکة مشرف در داخل بیت الحرام (کعبه) در روز جمعه سیزدهم ماه خدا یعنی ماه رجب سال سی ام عام الفیل به دنیا آمد و پیش و بعد از او هیچ کس در کعبه متولد نشد و این فضیلتی است که خداوند به جهت بزرگداشت و بالا بردن مقام و اظهار کرامت به او مخصوص حضرتش گردانیده است. ابن ابی الحدید گوید: اما جود و بخشش که وضع علی(ع) در آن روشن است او روزه می گرفت و شکم تهی می داشت و زاد و توشه ی خود را ایثار می نمود و این آیات درباره او نازل گشت: وَ یُطْعِمُونَ الطَّعامَ...[۱] و در نهان و آشکار صدقه می داد و این آیه نازل گشت: الَّذِینَ یُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ...[۲] او سخی ترین مردم بود، او اخلاقی را که خدا دوست می دارد یعنی جود و بخشش را در خود داشت. علامه آیت الله مرعشی در «محلقات احقاق حق» نص گفتارها را دربارة شجاعت آن حضرت آورده است: علی پر دل ترین مردم است، علی شیر خدا در زمین است، علی شمشیر خدا در زمین است، علی کشنده ی کافران است، علی پرچمدار رسول خدا (ص) در دنیا و آخرت است، علی شیر پیروز خداست، علی کشنده ی پیمان شکنان و تجاوز گران و منحرفان از دین است، علی را شجاعت و خلافت است همانگونه که پیامبر(ص) را رسالت و نبوت است، یک ضربت علی (ع) در جنگ خندق برتر از عبادت ثقلین (جن و انس) است، جوانمردی جز علی و شمشیری جز ذوالفقار نیست. عدی در توصیف امیرالمؤمنین می گوید: به خدا سوگند او بسیار درونگر و توانمند بود، به عدل سخن می¬گفت و به قطع داوری می کرد، حکمت از جوانبش و علم از نواحی و جودش می جوشید، از دنیا وزرق و برقش وحشت داشت و به شب و تنهایی آن انس داشت، او به خدا سوگند اشک فراوان و اندیشه ی طولانی داشت، به گاه تنهایی از نفس خود حساب می کشید و برگذشته ی خود اندوه می خورد و پشیمانی می برد، او را لباس کوتاه و زندگی و خوراک سخت خوشایند بود.[۳] تا با ما بود چون یکی از ما بود، پرسش ما را پاسخ می داد و ما را به خود نزدیک می کرد، و با اینکه ما را به خود نزدیک می کرد و خود به ما نزدیک بود ما از مهاباتش با او سخن نمی توانستیم بگوییم، و از عظمتش دیده به او نمی دوختیم به هنگام لبخند دندانهای چون مرواریدش نمایان می شد، دینداران را بزرگ می شمرد و با تهیدستان دوستی می ورزید. قوی از او بیم ستم نداشت و ضعیف از عدالت او نومید نبود.
آن امام بزرگ فرمود: باید که دنیا در نظرتان خرد تر از خرده برگهایی باشد که زیر پا له می شود و خرده پشمهایی که از دم قیچی می گذرد.[۴]
منابع
[۱] سورة دهر آیة ۸-۹.
[۲] سوره بقره آیة ۲۷۴
[۳] عرب آن زمان از روی تکبر لباسهای بلند می پوشید و دامن کشان راه می رفت، آنحضرت لباس کوتاه می پوشید و از زندگی پر رزق و برق و پر ناز و نعمت به دور بود.
[۴] نهج البلاغه/ خطبه ی ۳۲.
نوسنده :سید محمد حسینی