مقدمه:

درست است که اکنون سال‏ها از واقعه غدیر گذشته و تاریخ، سیر خویش را طی کرده است، امّا در طول تاریخ، حقیقت غدیر از چند نظر برای هر مسلمان مطرح است. از جمله از نظر عقیده دینی، چه حقیقت غدیر برای هر مسلمانی که به پیامبر(صلی الله علیه وآله) ایمان آورده است و می‏خواهد از گفته‏ها و دستورهای او پیروی کند و سنّت پیامبر(صلی الله علیه و آله) را عملی سازد و هیچ یک از خواسته‏ها و ارشادات او را ترک نکند، تا دامنه رستاخیز مطرح است و جزء حقیقتی است که همواره با خورشید طلوع میکند و در متن لحظه‏ها تکرار می‏شود. از نظر عملی و اجتماعی و پیدا کردن خطّ مشی سیاسی - دینی در راه مبارزات انسانی و ضدّ استعماری نیز چنین است. چرا؟

چون از نظر اجتماعات انسانی و اسلامی، اگر مفهوم غدیر، جدّیّت خویش را در اذهان و افکار باز یابد، به بازسازی موفّق خواهد گشت، و از این رهگذر می‏توان جوامع اسلامی را به یک وحدت جوهری رهنمون ساخت.

از این رو جامعه اسلامی می‏بایست با زنده کردن خاطرات این روز عظیم و تفهیم محتوای آن به فرزندان سرزمین‏های اسلامی و نشر تعالیم نهفته در آن و حساسیت دادن نسبت به آن، یکی از بزرگترین آرمان‏های انسانی اسلام را احیا کند.

آری، پوشاندن یا پوشیده ماندن «غدیر» پوشیدن یا پوشیده ماندن یکی از روشن‏ترین روزهای انسان است، و به دیگر سخن، ردّ کردن عظیم‏ترین فریاد، بلکه فریاد نهایی و ابدی وحی است.

غدیر تبلور جوهرنمایی در جامعه اسلامی و پایان فریادهای وحی خدایی غدیر و چون پیامبر ما خاتم پیامبران است باید گفت: آخرین حکم آسمان، حکم روز غدیر است. یعنی ارشاد ابدیت در مسیر حیات انسانی امامت علی‏بن‏ابی طالب‏ (علیه السلام) است...

در این مقاله ما برآنیم تا با استناد به آیات و رویاتی که مورد اتفاق و اجماع فرقین اسلام است به مسئله برتری امیرالمومنین علی بن ابیطالب (علیه السلام) برسایر صحابه بپردازیم تا ببینیم چه کسی بر مسئله خلافت و امامت و جانشینی بعد از رسول الله ( صلی الله علیه و اله) در میان امت اسلام سزاوارتر است و سعی شده است از منابع دست اول روایی ومعتبر اهل سنت در این تحقیق استفاده شود باشد که شما خواننده محترم خود حقیقت مسئله را دریافت و نسبت به قضایای تاریخی قضاوت شایسته داشته باشید.

برتری امام علی ( علیه السلام) بر سایر صحابه

از جمله شرایط متکلمان برای امامت امام، این است که باید افضل اهل زمانش باشد. خداوند متعال می فرماید:

«أَ فَمَنْ یَهْدِی إِلَی الْحَقِّ أَحَقُّ أَنْ یُتَّبَعَ أَمَّنْ لا یَهِدِّی إِلاَّ أَنْ یُهْدی فَما لَکُمْ کَیْفَ تَحْکُمُونَ)[۱] 

«آیا آن که خلق را به راه حقّ رهبری می‏کند سزاوارتر به پیروی است یا آن که نمی‏کند مگر آن که خود هدایت شود. پس شما مشرکان را چه شده [که این قدر بی خرد و نادانید] و چگونه چنین قضاوت باطل می‏کنید؟»

پیامبر(صلی الله علیه وآله) فرمود:

«هر کس شخصی را بر ده نفر بگمارد و بداند که در میان آن‏ها فاضل‏تر از آن کس وجود دارد، به طور قطع غشّ به خدا و رسول و جماعتی از مؤمنان کرده است»[۲] .

احمد بن حنبل به سندش از پیامبر(صلی الله علیه وآله) نقل کرده که فرمود:

«هر کس شخصی را به جماعتی بگمارد، در حالی که می‏داند در میان آن‏ها افضل از او وجود دارد، قطعاً به خدا و رسول و مؤمنان خیانت کرده است»[۳] .

به خلیل بن احمد گفتند: چرا علی (‏علیه السلام) را مدح نمی‏کنی؟ گفت: چه بگویم در حقّ کسی که دوستانش فضایل او را به جهت خوف کتمان کرده و دشمنانش نیز به دلیل حسد از انتشار آن جلوگیری کردند، در حالی که فضایل آن حضرت همه جا را پر کرده است [۴] .

برخی از آیاتی که دلالت بر افضلیت امام علی ( علیه السلام) دارد.

 امام علی (علیه السلام) وآیه ولایت

امام علی (علیه السلام) کسی است که در شأن او آیه ولایت نازل شده است:

«إِنَّما وَلِیُّکُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذِینَ آمَنُوا الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلاةَ وَ یُؤْتُونَ الزَّکاةَ وَ هُمْ راکِعُونَ» [۵]  «ولّی امر شما تنها خدا و رسول خدا و مؤمنانی هستند که نماز به پا داشته و فقیران را در حال رکوع زکات می‏دهند.»

به اتفاق مفسّران عامه و خاصه، شأن نزول آیه علی (‏علیه السلام) است، و بیش از پنجاه نفر از علمای اهل سنت به آن اشاره کرده‏اند[۶] .

امام علی‏ (علیه السلام) وآیه مودت

امام علی (‏علیه السلام) از جمله کسانی است که مودّتش بر همه مسلمانان فرض و واجب شده است. خداوند متعال می‏فرماید:

«قُلْ لا أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبی»[۷] 

«[ای رسول ما به امّت] بگو من از شما اجر رسالت جز این نمی‏خواهم که مودّت و محبّت مرا در حقّ خویشان من منظور دارید.»

سیوطی از ابن عباس نقل کرده است:

«هنگامی که این آیه بر پیامبر(صلی الله علیه وآله) نازل شد، عرض کردند: ای رسول خدا! قرابت تو که مودّتشان بر ما واجب است کیانند؟ فرمود: علی و فاطمه و دو فرزند آنها»[۸] .

امام علی‏ (علیه السلام) و آیه تطهیر

امام علی (‏علیه السلام) کسی است که مشمول آیه تطهیر است. خداوند می‏فرماید:

«إِنَّما یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَ یُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیراً» [۹] 

«همانا خداوند می‏خواهد پلیدی و گناه را از شما اهل بیت دور کند و کاملاً شما را پاک سازد»

مسلم بن حجاج به سند خود از عایشه نقل کرده که رسول خدا (صلی الله علیه وآله) صبح هنگامی از اتاق خارج شد، در حالی که بر دوش او عبائی بود، در آن هنگام حسن بن علی (علیه السلام) وارد شد، او را داخل آن عبا - کسا - نمود. سپس حسین بن علی (علیه السلام) وارد شد و در آن داخل شد. آن گاه فاطمه ( علیها السلام) وارد شد و پیامبر(صلی الله علیه و آله) او را داخل آن عبا نمود. آن گاه علی (علیه السلام) وارد شد و او را نیز در آن داخل نمود. سپس این آیه را قرائت کرد:

«إِنَّما یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَ یُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیراً»[۱۰] .

 امام علی (علیه السلام) و آیه لیلة المبیت

امام علی (علیه السلام) کسی است که در شب هجرت پیامبر(صلی الله علیه وآله) به جای حضرت خوابید و در شأن او این آیه نازل شد:

« وَمِنَ النَّاسِ مَنْ یَشْرِی نَفْسَهُ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللَّهِ وَ اللَّهُ رَؤُفٌ بِالْعِبادِ) [۱۱] 

«بعضی از مردم جان خود را به خاطر خشنودی خدا می‏فروشند؛ و خداوند نسبت به بندگان مهربان است.»

ابن عباس می گوید:

آیه هنگامی نازل شد که پیامبر(صلی الله علیه وآله) با ابوبکر از دست مشرکان مکه به غار پناه برد و علی (‏علیه السلام) در رختخواب پیامبر(صلی الله علیه وآله) خوابید[۱۲] .

ابن ابی الحدید می گوید:

تمام مفسران روایت کرده‏اند که این آیه در شأن علی (علیه السلام) هنگامی نازل شد که در بستر رسول خدا (صلی الله علیه وآله) آرمید[۱۳] .

این حدیث را احمد بن حنبل در المسند،[۱۴]  طبری در تاریخ الأمم و الملوک؛[۱۵]  و دیگران نقل کرده‏اند.

امام علی (علیه السلام) و آیه مباهله

خداوند متعال می فرماید:

«فَمَنْ حَاجَّکَ فِیهِ مِنْ بَعْدِ ما جاءَکَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعالَوْا نَدْعُ أَبْناءَنا وَ أَبْناءَکُمْ وَ نِساءَنا وَ نِساءَکُمْ وَ أَنْفُسَنا وَ أَنْفُسَکُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَی الْکاذِبِینَ» [۱۶] 

«پس هر کس با تو [درباره عیسی] در مقام محاجّه بر آید، پس از آن که به وحی خدا براحوال او آگاه شدی، بگو که بیایید ما و شما با فرزندان و زنان خود با هم به مباهله برخیزیم تا دروغگو و کافران را به لعن و عذاب خدا گرفتار سازیم.»

مفسران اجماع دارند که مراد از (أَنْفُسَنا) در این آیه علی بن ابی طالب‏ (علیه السلام) است، پس علی ‏(علیه السلام) در مقامات و فضایل با پیامبر(صلی الله علیه وآله ) مساوی است.

احمد بن حنبل در «المسند» نقل کرده است:

 «هنگامی که این آیه بر پیامبر(صلی الله علیه وآله) نازل شد، حضرت علی و فاطمه و حسن و حسین‏ (علیهم السلام) را دعوت کرد و فرمود: بار خدایا اینان أهل‏بیت منند» [۱۷] .

مسلم،[۱۸]  ترمذی،[۱۹]  حاکم [۲۰]  و دیگران نیز به همین مضمون این حدیث را نقل کرده‏اند.

امام علی (علیه السلام) برادرپیامبر( صلی الله علیه و آله)

حاکم نیشابوری از عبداللَّه بن عمر روایت کرده است:

 «پیامبر(صلی الله علیه وآله) بین اصحاب خود عقد اخوّت بست: ابوبکر را برادر عمر، طلحه را برادر زبیر و عثمان را برادر عبداللَّه بن عوف قرار داد. علی‏ (علیه السلام) عرض کرد: ای رسول خدا! بین اصحابت عقد اخوت بستی، پس برادر من کیست؟ پیامبر(صلی الله علیه وآله )فرمود: تو برادر منی در دنیا و آخرت» [۲۱] .

استاد توفیق ابوعلم - وکیل اول وزارت دادگستری مصر- می‏نویسد:

«این عمل پیامبر دلالت بر برتری امام علی‏ (علیه السلام) بر جمیع صحابه دارد، و نیز دلالت دارد بر این که غیر از علی (‏علیه السلام) کسی دیگر کفو و همتای رسول خدا (صلی الله علیه وآله نیست»[۲۲] .

استاد خالد محمّد خالد مصری می‏نویسد:

«چه می‏گویید در حق شخصی که رسول خدا(صلی الله علیه وآله) او را از بین اصحابش انتخاب نمود تا آن که در روز عقد اخوّت او را برادر خود برگزید. چه بسیار ابعاد و اعماق ایمان آن حضرت گسترده بود، که پیامبر(صلی الله علیه وآله) او را بر سایر صحابه مقدم داشته و به عنوان برادر برگزیده است»[۲۳] .

استاد عبدالکریم خطیب مصری می‏نویسد:

«این اخوت و برادری را که پیامبر(صلی الله علیه وآله) تنها به علی (‏علیه السلام) مرحمت نمود بی جهت نبود، بلکه به امر خداوند و به جهت فضل او بوده است».

«علی بن ابی طالب‏علیه السلام بقیة النبوة و خاتم» [۲۴] .

 امام علی ( علیه السلام) مولود کعبه

حاکم نیشابوری می‏نویسد: «اخبار متواتره دلالت دارد بر این که فاطمه بنت اسد، امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب ( کرّم اللَّه وجهه) را داخل کعبه به دنیا آورد»[۲۵] .

خانم دکتر سعاد ماهر محمّد از نویسندگان اهل سنت می‏گوید: «امام علی (‏علیه السلام) بی نیاز از ترجمه و تعریف است. و بس است ما را از تعریف این که آن حضرت در کعبه متولد شد، و در منزل وحی تربیت یافت و تحت تربیت قرآن کریم قرار گرفت...»[۲۶] .

امام علی (علیه السلام) و تربیت الهی

حاکم نیشابوری می‏نویسد:

«از نعمت‏های خداوند برعلی بن ابی طالب‏ (علیه السلام) تقدیری بود که برای آن حضرت مقدر داشت. قریش در مشکلات بی شماری قرار گرفته بودند. ابوطالب (‏علیه السلام) اولاد زیادی داشت، رسول خدا (صلی الله علیه وآله) به عمویش عباس که از تمام بنی هاشم ثروتمندتر بود، فرمود: ای ابوالفضل! برادر تو ابوطالب عیالمند است و زندگی سختی دارد، نزد او رویم تا از بار او بکاهیم: من یکی از فرزندان او را بر می‏گزینم و تو نیز فرزند دیگری را انتخاب کن تا تحت کفالت خود قرار دهیم. عباس قبول کرد و هر دو به نزد ابوطالب آمدند و بعد از طرح تقاضای خود، ابوطالب عرض کرد: عقیل را نزد من بگذارید و هر کدام از فرزندها را که خواستید می‏توانید انتخاب کنید. پیامبر(صلی الله علیه وآله) علی (‏علیه السلام) را انتخاب کرد و عباس، جعفر را. علی‏ (علیه السلام) تا هنگام بعثت با پیامبر(صلی الله علیه وآله) بود و از او پیروی کرده و او را تصدیق می‏نمود...

پیامبر(صلی الله علیه وآله) برای نماز به مسجد می‏آمد، و به دنبالش علی (‏علیه السلام) و خدیجه‏ (علیها السلام) می‏آمدند و با آن حضرت در ملأ عام نماز می‏گزاردند، در حالی که غیر از این سه نفر کسی دیگر نمازگزار نبود»[۲۷] .

عبّاد بن عبداللَّه می‏گوید:

«ازعلی‏ (علیه السلام) شنیدم که فرمود: من بنده خدا و برادر رسول اویم. من صدیق اکبرم، این ادعا را کسی بعد از من نمی‏کند مگر آن که دروغگو و تهمت‏زننده است. من هفت سال قبل از مردم با پیامبر(صلی الله علیه وآله) نماز گزاردم [۲۸] .

استاد عباس محمود عقّاد نویسنده معروف مصری می‏گوید:

«علی (علیه السلام) در خانه‏ای تربیت یافت که از آن‏جا دعوت اسلامی به سرتا سرعالم گسترش یافت...» [۲۹] .

دکتر محمّد عبده یمانی در مورد امام علی (‏علیه السلام) می‏نویسد:

«او جوانمردی بود که از زمان کودکیش که در دامان رسول خدا (صلی الله علیه وآله) پرورش یافت، تا آخر عمر آن حضرت را رها نساخت» [۳۰] .

امام علی (علیه السلام) بر هیچ بتی سجده نکرد

استاد احمد حسن باقوری وزیر اوقات مصر می نویسد:

«اختصاص امام علی (‏علیه السلام) از بین صحابه به کلمه «کرم اللَّه وجهه» به جهت آن است که او هرگز بر هیچ بتی سجده نکرده است...»[۳۱] .

استاد عباس محمود عقّاد می‏نویسد:

«به طور مسلّم علی (‏علیه السلام) مسلمان متولد شد، زیرا او تنها کسی بود که دو چشمش را بر اسلام باز نمود، و هرگز شناختی از عبادت بت‏ها نداشت»[۳۲] .

دکتر محمّد یمانی می‏نویسد:

«علی بن ابی طالب (علیه السلام) همسر فاطمه (علیها السلام)، صاحب مجد و یقین دختر بهترین فرستادگان - کرّم اللَّه وجهه - کسی که برای هیچ بتی تواضع و فروتنی نکرد»[۳۳] .

همین فضیلت را دکتر محمّد بیوّمی مهران استاد دانشکده شریعت در دانشگاه امّ القری در مکه مکرمه، و خانم دکتر سعاد ماهر نیز بیان کرده است [۳۴] .

امام علی (علیه السلام) اولین مؤمن

پیامبر(صلی الله علیه وآله) در مورد علی‏ (علیه السلام) به حضرت زهرا (علیها السلام) فرمود: «همانا او اولین شخصی است از اصحابم که به من ایمان آورد»[۳۵] .

ابن ابی الحدید می‏نویسد:

«چه بگویم در حق کسی که پیشی گرفت از دیگران به هدایت، به خدا ایمان آورد و او را عبادت نمود، در حالی که تمام مردم سنگ را می‏پرستیدند...»[۳۶]

امام علی (علیه السلام)‏ محبوب ‏ترین خلق به سوی خداوند

ترمذی به سندش از انس بن مالک نقل کرده که می گوید:

« نزد رسول خدا (صلی الله علیه وآله) پرنده‏ای بریان شده قرار داشت، پیامبر(صلی الله علیه وآله) عرض کرد: بار خدایا محبوب‏ترین خلقت را به سوی من بفرست تا با من از این پرنده میل نماید، در این هنگام علی آمد و با پیامبر(صلی الله علیه وآله) تناول نمود[۳۷] .

استاد احمد حسن باقوری می‏نویسد:

«اگر کسی از تو سؤال کند که به چه دلیل مردم علی را دوست می دارند؟ برتوست که در جواب او بگویی: بدان جهت است که خدا علی (‏علیه السلام) را دوست میدارد»[۳۸] .

امام علی (علیه السلام) و پیامبر(صلی الله علیه و آله) از یک نور

رسول خدا (صلی الله علیه وآله) فرمود: من و علی بن ابی طالب (علیه السلام) چهار هزار سال قبل از آن که حضرت آدم خلق شود نزد خداوند نور واحدی بودیم، هنگامی که خداوند آدم را خلق کرد، آن نور دو قسمت شد: جزئی از آن، من هستم و جزء دیگرش علی است [۳۹] .

امام علی (علیه السلام) زاهدترین مردم

استاد عباس محمود عقّاد می نویسد:

 «در میان خلفا، در لذّت بردن از دنیا، زاهدتر از علی (‏علیه السلام) نبوده است...» [۴۰] .

امام علی (علیه السلام)‏ شجاع‏ ترین صحابه

استادان علی جندی، و محمّد ابوالفضل ابراهیم، و محمّد یوسف محجوب در کتاب خود «سجع الحمام فی حکم الامام» می‏نویسد:

«او سیّد مجاهدین بود و در این امر منازعی نداشت. و در مقام او همین بس که در جنگ بدر - بزرگ‏ ترین جنگی که در آن رسول خدا (صلی الله علیه وآله) حضور داشت - هفتاد نفر از مشرکان کشته شدند، که نصف آن‏ها را علی‏ (علیه السلام) و بقیه را مسلمانان و ملائکه کشتند. او کسی بود که در جنگ‏ها زحمات زیادی را متحمل شد. وی پیش‏تاز مبارزان در روز بدر بود. و از جمله کسانی بود که در جنگ احد و حنین ثابت قدم ماند. او فاتح و شجاع خیبر و قاتل عَمر بن عبدوَدّ سواره خندق و مرحب یهودی بود» [۴۱] .

عباس محمود عقّاد می نویسد:

«مشهور است که علی ( علیه السلام) با کسی تن به تن نشد مگر آن که او را به زمین زد. و با کسی مبارزه نکرد مگر آن که او را به قتل رسانید» [۴۲] .

دکتر محمّد عبده یمانی در توصیف امام علی (‏علیه السلام) می‏نویسد:

«او شجاع و پیش تازی بود که برای سلامتی و حفظ رسول خدا (صلی الله علیه وآله) در روز هجرت، جانش را در طبق اخلاص گذاشت؛ آن هنگامی که به جای پیامبر(صلی الله علیه وآله) در بستر او خوابید...» [۴۳] .

امام علی (علیه السلام) داناترین صحابه

امام علی (علیه السلام) داناترین اهل زمان خود بود و این مطلب را از جهاتی می‏توان به اثبات رساند:

الف - تصریح پیامبر(صلی الله علیه وآله)

پیامبر(صلی الله علیه وآله) فرمود: «أعلم امّتی من بعدی علی بن ابی طالب» [۴۴] : «أعلم امّت بعد از من علی بن ابی طالب است.»

ترمذی از رسول خدا (صلی الله علیه وآله) نقل کرده که فرمود: «انا دارالحکمة و علیّ بابها»[۴۵] : «من شهر حکمت و علی دروازه آن است.»

پیامبر(صلی الله علیه وآله) فرمود:«انا مدینة العلم و علیّ بابها، فمن اراد العلم فلیأت الباب» [۴۶] : «من شهر علمم و علی درب آن است، پس هر کس طالب علم من است باید از درب آن وارد شود.»

احمد بن حنبل از پیامبر(صلی الله علیه وآله) نقل کرده که به فاطمه‏ (علیها السلام) فرمود: «الا ترضین انّی زوجتک اقدم امّتی سلماً و اکثرهم علماً و اعظمهم حلماً» [۴۷] : «آیا راضی نمی‏شوی که من تو را به کسی تزویج کنم که اولین مسلمان است و علمش از همه بیشتر و حلمش از همه عظیم‏تر است.»

ب - اعتراف صحابه به اعلمیّت امام علی (‏علیه السلام)

عایشه می‏گوید: «علی اعلم مردم به سنت است» [۴۷] .

ابن عباس می گوید: «عمر در خطبه‏ای که ایراد کرد، گفت: علی در قضاوت بی‏مانند است» [۴۸] .

امام حسن‏(علیه السلام) بعد از شهادت پدرش امام علی (‏علیه السلام) فرمود: «همانا روز گذشته از میان شما شخصی رفت که سابقین و لاحقین به علم او نرسیدند» [۴۹] .

عباس محمود عقاد می نویسد: «امّا در قضاوت و فقه: مشهور آن است که حضرت علی (علیه السلام) در قضاوت و فقه و شریعت پیش تاز بود و بر دیگران سابق... هر گاه بر عمر بن خطاب مسئله دشواری پیش می آمد، می‏گفت: این قضیه‏ای است که خدا کند برای حلّ آن ابوالحسن به فریاد ما برسد» [۵۰] .

ج - رجوع جمیع علوم به امام علی (‏علیه السلام)

ابن ابی الحدید در شرح نهج البلاغه می نویسد: «مبادی جمیع علوم به او باز می‏گردد. او کسی است که قواعد دین را مرتب و احکام شریعت راتبیین کرده است. او کسی است که مباحث علوم عقلی و نقلی را تقریر نموده است»[۵۱].  آن گاه کیفیت رجوع هر یک از علوم را به امام علی (‏علیه السلام) توضیح می دهد.

امام علی (علیه السلام) بت شکن زمان

امام علی (‏علیه السلام) می‏فرماید:

«با رسول خدا (صلی الله علیه وآله) حرکت کردیم تا به کعبه رسیدیم. ابتدا رسول خدا (صلی الله علیه وآله) برروی شانه من سوار شد و فرمود: حرکت کن. من حرکت نمودم و هنگامی که رسول خدا (صلی الله علیه وآله) ضعف مرا مشاهده کرد، فرمود: بنشین و من نیز نشستم. پیامبر(صلی الله علیه وآله) از روی دوش من پایین آمده بر زمین نشست و فرمود. تو بر دوش من سوار شو. بر دوش او سوار شدم. و به سطح کعبه رسیدم. حضرت می فرماید: در آن هنگام گمان می‏کردم که اگر بخواهم می‏توانم به افق آسمان‏ها برسم. بالای کعبه رفتم، بر روی بام تمثالی طلا یا مس دیدم، به فکر افتادم چگونه آن را نابود سازم، آن را چپ و راست و جلو و عقب کردم تا بر آن دسترسی یابم. پیامبر(صلی الله علیه وآله) فرمود: او را بر زمین بینداز. من نیز آن را از بالای بام کعبه پایین انداخته و به مانند کوزه که بر زمین می‏خورد و خُرد می شود، آن را شکستم. آن‏گاه از بام کعبه پایین آمده با سرعت فرار نمودیم، تا آن که در اتاق‏هایی مخفی شدیم تا کسی ما را نبیند» [۵۲] .

همانطور که ملاحظه می فرمایید در این مقاله پاره ای از فضایل و مناقب مولای متقیان امیرالمومنین علی (علیه السلام) بیان شد و در این مورد کتب ارزشمندی از علمای بزرگ اسلامی باقی مانده که یکی از بهترین آنها کتاب ارزشمند « الغدیر» اثر عالم ربانی علامه امینی ( رحمت الله عیله) می باشد که شما خواننده محترم را به مطالعه آن راهنمایی می کنیم. حال با این توصیفات خود قضاوت کن ، چه کسی اولی به خلافت وجانشینی بعد از رسول الله ( صلی الله علیه و اله) در جامعه اسلامی و نو پای آن زمان است؟!!!

پاورقی:

[۱] سوره یونس، آیه ۳۵

[۲] کنزالعمال، ج۶، ص ۱۹ ، ح ۱۴۶۵۳

[۳] مجمع الزوائد، ج ۵، ص۲۳۲، مسند احمد، ج ۱، ص ۱۶۵

[۴] احقاق حق، ج۴، ص۲

[۵] سوره مائده، آیه ۵۵

[۶] درالمنثور، ج۲، ص ۲۳۹

[۷] سوره شوری، آیه ۲۳

[۸] درالمنثور، ج۶،ص ۷، جامع البیان، ج۲۵،ص ۱۴

[۹] سوره احزاب، آیه ۳۳

[۱۰] صحیح مسلم، ج ۲، ص ۳۳۱

[۱۱] سوره بقره، آیه ۲۰۷

[۱۲] المستدرک علی الصحیحین، ج۳، ص۴

[۱۳] شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، ج ۱۳، ص ۲۶۲

[۱۴] مسند احمد ابن حنبل، ج۱، ص۳۴۸

[۱۵] تاریخ الامم و الملوک ، ج ۲، ص۱۰۱-۹۹

[۱۶] سوره آل عمران ، آیه ۶۱

[۱۷] مسند احمد ، ج ۱، ص ۱۸۵

[۱۸] صحیح مسلم، ج ۷، ص ۱۲۰

[۱۹] سنن ترمذی، ج ۵، ص۵۹۶

[۲۰] المستدرک علی الصحیحین ، ج ۳، ص۱۵۰

[۲۱] المستدرک علی الصحیحین ، ج ۳، ص۱۴

[۲۲] الامام علی بن ابی طالب ، ص ۴۳

[۲۳] فی رحاب علی

[۲۴] الخلافه ، ص ۱۱۰

[۲۵] المستدرک علی الصحیحین ، ج ۳، ص ۵۵۰ ، ح۶۰۴۴

[۲۶] مشهد الامام علی (علیه السلام) فی النجف، ص۶

[۲۷] المستدرک علی الصحیحین ، ج ۳، ص ۱۸۳؛ مسند احمد، ج ۱، ص ۲۰۹

[۲۸] تاریخ طبری، ج۲، ص ۵۶

[۲۹] عبقریة الامام علی (علیه السلام)، ص۴۳

[۳۰] علموا اولادکم محبة ال بیت النبی ( صلی الله علیه و آله)، ص۱۰۱

[۳۱] علی امام الائمه ، ص۹

[۳۲] عبقریة الامام علی ، ص۴۳

[۳۳] علموا اولادکم محبة ال بیت النبی ( صلی الله علیه و آله)، ص۱۰۱

[۳۴] علی بن ابی طالب (علیه السلام)، ص ۵۰ ؛ مشهد الامام علی فی النجف، ص ۳۶

[۳۵] مسند احمد، ج۵، ص ۶۶۲، ح۱۹۷۹۶؛ کنزالعمال، ج۱۱، ص ۶۰۵

[۳۶] شرح ابن ابی الحدید، ج۳، ص ۲۶۰

[۳۷] صحیح ترمذی، ج۵، ص ۵۹۵

[۳۸] علی الامام الائمه، ص ۱۰۷

[۳۹] تذکرة الخواص، ص ۴۶

[۴۰] عبقریة الامام علی ، ص۲۹

[۴۱] سجع الحمام فی حکم الامام، ص ۱۸

[۴۲] عبقریة الامام علی ، ص۱۵

[۴۳] علموا اولادکم محبة ال بیت النبی ( صلی الله علیه و آله)، ص۱۰۹

[۴۴] مناقب خوارزمی، ص ۴۰

[۴۵] صحیح ترمذی، ج۵، ص ۶۳۷

[۴۶] المستدرک علی الصحیحین ، ج ۳، ص ۱۲۷

[۴۷] مسند احمد، ج۵، ص ۲۶ ؛ مجمع الزوائد، ج۵ ، ص ۱۰۱

[۴۸] تاریخ ابن عساکر، ج۵، ص۶۲؛ اسدالغابة، ج۴، ص۲۲

[۴۹] تاریخ ابن عساکر، ج۳، ص ۳۶؛ مسند احمد، ج۵، ص۱۱۳

[۵۰] مسند احمد، ج۱، ص۳۲۸

[۵۱] عبقریة الامام علی ، ص۱۹۵

نویسنده: امیرحسین اسفندیاری