مسجد خیف؛ محل عبادت ۷۰ پیامبر و شاهد خطبه مهم رسول خدا در حجة الوداع
منبع : خبرگزاری شبستان
۱۳۹۲/۰۱/۰۵
مسجد خیف از نخستین مساجد دوران اسلامی است که در مکه و در منطقه منی واقع شده است، این مسجد محل عبادت ۷۰ پیامبر، مدفن حضرت آدم (ع) و شاهد خطبه مهم رسول خدا در حجة الوداع است.
مسجد خیف، مهمترین مساجد منا به شمار مىرود. درباره محل و فلسفه پیدایش آن، روایت جالب توجهى وجود دارد. مىدانیم که در سال پنجم هجرت، مشرکان مکه به تحریک یهودیان، پیمان اتحادى را با برخى از قبایل عرب امضا کردند تا به مدینه حمله کنند و ریشه اسلام را از اساس بر کنند. محلى که آنان براى امضاى این پیمان انتخاب کردند، جایى بود که بعدها مسجد خیف در آنجا بنا شد. این بدان معنا است که در محلى که مشرکان پیمان ضد اسلام بستند، مسجدى بنا شد که تا ابد شکست اتحاد قریش با قبایل عرب را فریاد کند.
خیف به محلى گویند که در آنجا از شدت کوهستانى بودن منطقه کاسته شده اما هنوز به صورت دشت در نیامده است. چنین منطقهاى در دامنه کوه صفا قرار گرفته و مسجد نیز در همین ناحیه ساخته شده است.
مسجد خیف شاهد خطبه مهم رسول خدا (ص) در حجة الوداع بوده که در روایات متن آن خطبه نقل شده است. به علاوه در روایات پیشوایان معصوم(ع) آمده است کسى که در منا است، تا مىتواند نمازهایش را در مسجد خیف بخواند؛ چرا که در آن هفتاد پیامبر(ص) نماز خواندهاند. در نقلى هم آمده است که مسجد خیف مدفن آدم(ع) است.
مسجد خیف از نخستین مساجد است و نخستین مشاهدات تاریخى از آن را از قرن سوم در دست داریم. در سال ۲۴۰ ه.ق. سیل آن را تخریب کرد. سپس بر جاى آن مسجدى بنا گردید و سیل بندى نیز ساخته شد تا حفاظى براى مسجد باشد. مساحت مسجد در آن زمان ۱۵۰۰ متر مربع بوده است.
در اطراف مسجد خیف، رواق هاى کوچکى نیز بوده است. این مسجد در سال ۵۵۶ ه.ق بازسازى شد. مسجد خیف در قرن نهم هجرى بناى باشکوهى داشته است. مسجد خیف تا پیش از این بازسازى، یک چهار دیوارى داشت. وسط آن بقعهاى بوده که منار هم داشته و مشهور به مقام ابراهیم بوده است.
آخرین بازسازى مسجد در سال ۱۳۹۲ ه.ق. به دست دولت سعودى با بناى نسبتا بزرگ و رواق هاى متعدد و مساحتى در حدود ۲۳۶۶۰ متر مربع انجام گرفته است. طول این مسجد ۱۸۲ و عرض آن ۱۳۰ متر است.
در این مسجد تنها در ایام منا باز است و در طول سال مسدود است، متاسفانه در آن ایام هم، محل استراحت افراد بى سرپناه بوده و هیچ جاى عبادت در آن نیست. تنها در وقت نماز امکان خواندن نماز در آن است.