بسمه تعالی

مساجد مجازی؛ پلی برای صدور انقلاب

 یحیی جهانگیری سهروردی

مقدمه

 مدتی است که رهبر معظم انقلاب بر ضرورت نوآوری تأکید می‌کنند، به‌دلیل «اجتناب‌ناپذیربودن تحولات در جوامع بشری» .درنتیجه، ایشان «مدیریت تحولات در کشور» را ضروری دانسته‌اند و فرموده‌اند: «با توقف در گذشته و نفی نوآوری نمی‌توان به جایی رسید... بنابراین تنها راه صحیح بازگذاشتن راه نوآوری، آزادفکری و آزاداندیشی و مدیرت این راه تحول‌آفرین است» . ایشان یکی از سال‌ها را نیز سال نوآوری و شکوفایی نامیدند که ضرورت این مسئله را در این برهه از ایران معاصر نشان می‌دهد. مسجد نیز باید در دایره‌ی نوآوری جایگاه خود را مشخص کند و از این قافله عقب نماند. به فرموده‌ی ولی امر مسلمانان، «تحول راز ماندگاری و تعالی بشر است» . درغیراین‌صورت، «کناره‌گیری از تحول موجب ازبین‌رفتن و یا منزوی‌شدن خواهد شد». در این مقاله، سعی داریم برای بهبود وضعیت مساجد، جذب جوانان، بهره‌گیری از رقبای فرهنگی مسجد درراستای مسجد (یعنی قراردادن ابزارهای جدید فناوری در طول مسجد و نه در عرض آن و به‌عنوان رفیق مسجد، نه رقیب) و رساندن پیام انقلاب به جهان راهکاری کاربردی پیشنهاد کنیم. مسجد مجازی یکی از ویژگی‌های اماکن مجازی این است که بشر در آن بر مکان و زمان فائق می‌آید و می‌تواند از هر جایی و در هر زمانی به مقصودش دست یابد. درحالی‌که مکان‌های مذهبی واقعی چنین ویژگی‌ای ندارند و استفاده از آن‌ها نیازمند برنامه‌ی زمانی و مکانی خاصی است. بنابراین، مسجد مجازی می‌تواند پاسخگوی نیازهای افراد در هر زمان و مکانی باشد، آن هم به انتخاب مخاطب و نه خطیب. مراد از مسجد مجازی در مقاله این است که همه‌ی سازوکارهای (ارکان) مسجد واقعی(فیزیکی) در فضای مجازی وجود داشته باشد- هم اینترنت و هم بازی‌های رایانه‌ای. لازم به ذکر است این مقاله بخشی از کتابی است با نام مسجد مجازی که به همت دفتر مطالعات و پژوهش‌های مرکز رسیدگی به امور مساجد در حال تألیف است. مسجد و انقلاب چه آنان که حوادث انقلاب اسلامی ایران را دیده‌اند و چه آنان که در لابه‌لای نگاشته‌ها مطالعه کرده‌اند، به این حقیقت واقف‌اند که رابطه‌ی دو پدیده‌ی «مسجد» و «انقلاب» رابطه‌ای علی و معلولی است. در دیدگاه بنیانگذار انقلاب «این مساجد است که این نهضت را درست کرده است» و همین فراز می‌تواند برای اثبات میزان تأثیر مساجد در تحقق انقلاب گواهی روشن باشد. نقش مساجد در پیروزی انقلاب چنان پررنگ بود که حامد الگار، نویسنده‌ی آمریکایی، هسته‌ی اساسی پیروزی انقلاب اسلامی را مسجد می‌داند و می‌افزاید در دوره‌ی نهضت خمینی(رحمة‌الله‌علیه) بود که «مسجد به یک کانون مبارزه و مرکز فرماندهی بدل گردید و به‌طورخلاصه مسجد تماماً آن چیزی شد که در عصر پیامبر(صل‌الله‌علیه‌وآله) بود». مساجد در دوران انقلاب به‌طورطبیعی و البته با تکیه بر پیشینه‌ی تاریخی خود مرکز مبارزه علیه رژیم بودند؛ ازاین‌رو همواره با عکس‌العمل تند رژیم طاغوت مواجه می‌شدند. مساجد نه‌تنها پایگاهی جهت بیداری مردم علیه حکومت پهلوی بودند، بلکه محلی برای سازماندهی نیروهای انقلابی و مبارزه بودند. تبادل اطلاعات و جلسات مشاوره میان مبارزان در مساجد صورت می‌گرفت؛ زیرا پخش اعلامیه در بیشتر مساجد آسان‌تر و سریع‌تر بود و اعتراض مردم، علما و حضرت امام(رحمة‌الله‌علیه) با پخش اعلامیه‌های آنان در مجامع مذهبی، به‌ویژه مساجد، همه‌گیر می‌شد. تأثیر مساجد بر پیروزی انقلاب آنقدر صریح است که یکی از یاوران انقلاب، می‌گوید: «اگر مسجد نبود، انقلاب نبود». اما نقش مساجد بعد از دوره‌ی «وقوع انقلاب» نیز متوقف نماند. پس از پیروزی انقلاب، باز مساجد بودند که در مرحله‌ی «ثبوت انقلاب» نقش‌آفرینی کردند. بعد از فروپاشی نظام شاهنشاهی، تقریباً همه‌ی کارهای انقلاب در مساجد انجام گرفت و کمیته‌های انقلاب از دل مساجد جوشید. در زمان هشت سال دفاع مقدس، مساجد نقش چشمگیری در اعزام نیرو، پشتیبانی، برگزاری مراسم دعا و بزرگداشت شهدا داشتند. در زمان سازندگی، امدادرسانی به مردم آسیب‌دیده از بلایای طبیعی، بازسازی مناطق جنگی، برگزاری انتخابات و... نیز مساجد فعال ظاهر شدند. انقلاب اسلامی فرآیندی بود که مراحل تکاملی داشت: مرحله‌ی نخست، پیروزی انقلاب اسلامی بود که از آن به «حدوث انقلاب» یاد می‌کنیم. این مرحله از انقلاب به یاری خدا ، همت مردم و رهبری امام(رحمة‌الله‌علیه) به پیروزی رسید. مرحله‌ی دوم انقلاب، استقرار دولت اسلامی و اثبات کارآمدی نظامی بود که برپایه‌ی ولایت فقیه بنا شده باشد. این مرحله را مرحله‌ی «ثبوت انقلاب» می‌نامند. مساجد در این دو مرحله محور یا دست‌کم نقش‌آفرین بوده‌اند. مرحله‌ی سومی که انقلاب پیش روی دارد، ایجاد تمدن اسلامی است. نظریه‌ی «صدور انقلاب» می‌تواند در راستای این مرحله تفسیر گردد. ایجاد تمدن اسلامی هدف غایی انقلاب اسلامی است. همچنان‌که مسجد مبنای اساسی «حدوث» و «ثبوت» انقلاب بوده است، باید در مرحله‌ی سوم از فرآیند تکاملی آن، یعنی مرحله‌ی «صدور» انقلاب، نیز نقش محوری داشته باشد. اساساً، به‌دلیل‌اینکه مسجد جایگاه توحید، نفی شرک، ندای حق و دادخواهی مظلوم بوده است، همواره مهد قیام و اعتراض نیز بوده است و مردم نیز برحسب موقعیت جامعه از این مکان مقدس الهام گرفته‌اند. جایگاه صدور انقلاب در قاموس فکری امام و رهبری درک دقیق از معنا و زمان اعلان تئوری صدور انقلاب، از طرف امام، نشان می‌دهد که ایشان حتی قبل عینیت‌یافتن انقلاب تحقق غایتش را در صادرکردنش می‌دید. صدور انقلاب اسلامی از لحظه‌ی ورود حضرت امام(رحمة‌الله‌علیه) به پاریس و اوجگیری نهضت مقدس مردم ایران در کانون توجهات جامعه‌ی جهانی قرار گرفت و اولین پرسش‌ها در این باب توسط نهادهای سیاسی غرب و قبل از پیروزی انقلاب اسلامی مطرح گردید. ازاین‌رو، امام(رحمة‌الله‌علیه) نه بعد از انقلاب، بلکه قبل از انقلاب دغدغه‌ی صدور انقلاب را داشت. با تأمل در خاطرات یکی از یاران امام درمی‌یابیم که ایشان حتی در اسفند سال 41 انقلاب را به سه مرحله تقسیم کرده بودند: «شما بدانید که مبارزه‌ی ما سه مرحله دارد؛ نخست اسلامی‌کردن ایران، دوم اسلامی‌کردن کشورهای اسلامی، سوم اسلامی‌کردن جهان. آن روز است که به مولایم مهدی(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه) عرض می‌کنم جهان منتظر قدوم مبارک توست» . انقلاب اسلامی رویداد نیست که صدورش به زمان خاصی متوقف باشد. انقلاب اسلامی فرایندی است که باید تا تشکیل تمدن اسلامی، رفاه و آزادی همه‌ی مستضعفان در گسترش آن کوشید. همچنان که امام فرموده‌اند: «مقصد این است که اسلام، احکام اسلام، احکام جهانگیر اسلام زنده بشود، پیاده بشود، همه در رفاه باشند، همه آزاد باشند و همه مستقل باشند». انقلاب‌ها به‌صورت‌طبیعی میل به گسترش دارند و انقلاب اسلامی نیز از این قاعده مستثنا نیست. ازاین‌نظر، می‌توان گفت صدور انقلاب‌ها فرایندی طبیعی است و همچنان ادامه دارد. صدور انقلاب یک بایسته امام(رحمة‌الله‌علیه) فرموده بودند: «ما موظفیم که اسلام را در همه جای دنیا معرفی کنیم»؛ زیرا ایشان مظلومیت و غریب‌بودن اسلام را در دنیای امروز درک می‌کرد. امام(رحمة‌الله‌علیه) در عین توجه به مشکلات معیشتی مردم، غفلت از اهداف و آرمان‌های انقلاب را به مسئولان گوشزد می‌کرد: مسائل اقتصادی و مادی اگر لحظه‌ای مسئولین را از وظیفه‌ای که بر عهده دارند منصرف کند، خطری بزرگ و خیانتی سهمگین را به دنبال دارد. باید دولت اسلامی تمام سعی و توان خود را در اداره‌ی هرچه بهتر مردم بنماید؛ ولی این بدان معنی نیست که آن‌ها را از اهداف عظیم انقلاب که ایجاد حکومت جهانی است منصرف کند». از منظر رهبر معظم انقلاب نیز انقلاب دو جهت دارد: یکی مبارزه با استبداد داخلی و دیگری سخن و پیام جدید انقلاب برای دنیا و بشر. «پیام جهانی و انسانی اسلام است که او را به ستایش وادار می‌کند. جنبه‌ی دوم بسیار مهم است؛ ما باید بتوانیم این را بیان کنیم». همچنان‌که ایشان فرموده‌اند، صادرکردن تفکر انقلابی و اندیشه‌ی مبارزه به بیرون مرزها بسی مهم‌تر از مبارزه با استبداد داخلی است. شاید به‌دلیل اهمیت همین موضوع بود که رهبر معظم انقلاب حدود یک ماه بعد از انتصاب به رهبری انقلاب، در نوزده تیر 1368، به تبیین نظریه‌ی صدور انقلاب پرداختند. رهبر فرزانه در جایی دیگر صدور انقلاب را تداوم راه انبیا و ستیز با آن را کار دشمن شمرده‌اند: ما به این کار و انجام این وظیفه افتخار می‌کنیم. این راه انبیاست و ما این راه را باید ادامه دهیم... چرا ما باید از صادرکردن توحید، اخلاق انبیا، روح فداکاری، اخلاص و تزکیه‌ی اخلاقی به کشورهای دیگر خجالت بکشیم؟! چرا باید شرم کنیم از اینکه غیرت و حمیت صحیح و ایستادگی در مقابل قدرت‌های باطل را به‌صورت درس عملی به ملت‌های دیگر ارایه و تعلیم بدهیم؟ ملت‌ها باور نمی‌کنند که بشود با عوامل و مزدوران قدرت‌های استکباری درافتاد. ما درافتادیم و پیروز هم شدیم. چرا این عمل و تجربه‌ی خودمان را در اختیار افکار عمومی ملت‌ها نگذاریم؟ ما این انقلاب را صادر می‌کنیم. ما از اینکه بتوانیم توحید و مکتب انبیا و روش‌های انسانیِ پاکیزه، طیب، طاهر، صبر، مقاومت و ایثار را به کشورهای دیگر صادر کنیم، هیچ ابایی نداریم. رسانه‌های غربی که با پول صهیونیست‌ها و با تدبیر سیاستمداران خبیث و ظالم و فاسد اداره می‌شوند، می‌خواهند جنجال درست کنند و ما را از این حرف و عمل که فرهنگ و مفاهیم انقلاب باید صادر شود پشیمان کنند. صدور انقلاب کاری فرهنگی صدور انقلاب صدور رسالت انقلاب اسلامی و انتقال ارزش‌های معنوی و الهی آن به گوش جهانیان است. این امر در سایه‌ی زور و لشکرکشی انجام نمی‌شود؛ بلکه باید به همه‌ی امکانات و ابزارهای پیام‌رسانی، محتوای پیام، موقعیت زمان و مکان و نیازهای مخاطبان در مناطق مختلف دنیا توجه کرد. انقلاب ما انقلابی فرهنگی بود و به تعبیر شهید مظلوم، دکتر بهشتی، «انقلاب ارزش‌ها» بود. در اوایل انقلاب، عده‌ای صدور انقلاب را را رویکردی نظامی تفسیر می‌کردند؛ اما در همین‌جا بود که امام(رحمة‌الله‌علیه) رویکرد فرهنگی را پیشنهاد کردند: اینکه می‌گوییم باید انقلاب ما به همه جا صادر بشود، این معنی غلط را از آن برداشت نکنند که ما می‌خواهیم کشورگشایی کنیم. ما همه‌ی کشورهای مسلمین را از خودمان می‌دانیم. همه‌ی کشورها باید در محل خودشان باشند، ما می‌خواهیم این چیزی که در ایران واقع شد و این بیداری‌ای که در ایران واقع شد و خودشان از ابرقدرت‌ها فاصله گرفتند و دست آن‌ها را از مخازن خودشان کوتاه کردند، این در همه‌ی ملت‌ها و در همه‌ی دولت‌ها بشود. آرزوی ما این است... . رهبر معظم انقلاب در آغاز رهبری، قالب صدور انقلاب را نه قالبی نظامی که فرهنگی شمردند: پس از پیروزی انقلاب اسلامی، سردمداران تبلیغات جهانی روی اشاعه‌ی فرهنگ انقلابی اسلام جنجال راه انداختند و آن را به‌عنوان صدور انقلاب - با معنای غلطی که از صدور انقلاب می‌کردند - مورد تهاجم تبلیغاتی قرار دادند. همه‌ی رسانه‌ها در سرتار عالم روی این نکته و کلمه تکیه می‌کنند که جمهوری اسلامی درصدد صدور انقلاب است! خباثت آن‌ها در اینجاست که صدور انقلاب را به‌معنای صدور مواد منفجره و ایجاد درگیری در گوشه و کنار عالم و از این قبیل کارها معرفی می‌کنند! که این هم مثل بقیه‌ی خباثت‌های تبلیغاتی دنیای غرب یک ترفند رذیلانه است. رهبر انقلاب، صدور انقلاب را چنین فرهنگی تعریف می‌کنند: صدور انقلاب صدور تجاوز و جنگ و به‌معنای گرفتن زمین‌های دیگران نیست... صدور انقلاب به‌معنای صدور پیام و صدور رسالت انقلاب است، صدور ارزش‌هایی مانند استقلال، عدم وابستگی، خودکفایی، خصلت‌های انسانی پاک، ایمان، شرف، افتخار، حمایت از مستضعفان و... . در بیانی دیگر، امام(رحمة‌الله‌علیه) تبیین اندیشه‌های انقلاب را صدور انقلاب می‌دانند: «صدور انقلاب به‌معنی لشگرکشی نیست؛ بلکه می‌خواهیم حرفمان را به دنیا برسانیم». مساجد مجازی روش عملی صدور انقلاب پس از گذشت سی سال از پیروزی انقلاب به‌جاست در نحوه‌ی عملیاتی‌کردن صدور انقلاب قدری تأمل کنیم. چنان‌که گفته شد، در دو مرحله‌ی «حدوث» و «ثبوت» انقلاب محوریت مسجد کاملاً مشهود است. تعامل بین انقلاب و مسجد بر پویایی مساجد و تنوع‌بخشی به کارکردهای آن نیز مؤثر بوده است. در فرایند صدور انقلاب نیز باید مسجد محور شود. شاید به همین دلیل بود که رهبر انقلاب تأکید داشتند باید مساجد همواره آماده‌ی قیام و پیشبرد اهداف اسلامی باشند. «اسلام مساجد را سنگر قرار داد؛ وسیله‌ای از باب اینکه از همین مساجد... همه‌ی اموری که اسلام را به پیش می‌برد و قیام را به پیش می‌برد مهیا باشد». باتوجه‌به محذوریت‌های ساخت مسجد، ممنوعیت‌های احیای کارکردهای انقلابی در مساجد خارج کشور و زمانبر و پرهزینه‌بودن ساخت مسجد، توجه به مساجد مجازی ضروری می‌نماید. مساجد مجازی می‌تواند با جذب مخاطب در ساخت مسجد ، احیای کارکرد انقلابی آن و مخالفت با قوانین ممنوعیت ساخت مسجد بسیار مفید باشد. ازیک‌سو، ملت ایران با تکلیفی به نام صدور ارزش‌های انقلاب و یاری مستضعفان مواجه است و ازسوی‌دیگر با موانعی که بر سر راه مساجد قرار دارد. مسجد مجازی هم فرصتی است برای صدور انقلاب، هم راهی برای برداشتن موانع؛ زیرا موجب توسعه‌ی بنایی و گسترش کارکرد مساجد می‌شود. این‌ها یعنی اثبات کارامدی مساجد در سومین مرحله از انقلاب. اگر در فرهنگ امام(رحمة‌الله‌عليه) ثمره‌ی انقلاب، آزادی همه‌ی مستضعفان جهان است و در اندیشه‌ی او باید مساجد را حفظ کرد «ای ملت! مسجدهایتان را حفظ کنید تا این نهضت به ثمر برسد» ، تحقق این دو با مساجد مجازی سامان می‌یابد. آنچه از سخنان امام(رحمة‌الله‌علیه) نتیجه می‌شود، تحول در کارکرد مساجد برای ایجاد پیروزی‌های دیگر اسلامی است : «این مساجد بود که این پیروزی را برای ملت ما درست کرد، این مراکز حساسی است که ملت باید به آن توجه داشته باشند، این‌طور نباشد که خیال کنیم حالا دیگر ما پیروز شدیم، دیگر مسجد می‌خواهیم چه کنیم؟ پیروزی ما برای اداره‌ی مسجد است». بدیهی است که امام(رحمة‌الله‌علیه) نیز تبلیغ و استفاده از رسانه‌ها را شیوه‌ی عملی صدور انقلاب می‌دانستند: ما که می‌گوییم اسلام را می‌خواهیم صادر کنیم، معنایش... این است که می‌توانیم به‌وسیله‌ی دستگاه‌هایی که داریم، به‌وسیله‌ی همین صداوسیما، به‌وسیله‌ی مطبوعات، به‌وسیله‌ی گروه‌هایی که به خارج می‌روند، اسلام را آن طوری که هست معرفی کنیم. اگر آن طوری که هست معرفی بشود، مورد قبول همه خواهد بود. مقام معظم رهبری نیز استفاده از ابزارهای متناسب با زمان و مخاطب را اثرگذار می‌دانند: «ماییم و تفکر و معارف اسلامی، ماییم و پیام انقلاب اسلامی؛ ما باید بتوانیم این‌ها را درست به دنیا برسانیم... ما باید بتوانیم مفاهیم و معارف اسلامی و آنچه را که متعلق به ماست، بیان کنیم؛ البته باید با لحن و بیان روشنفکرانه و کاملاً مترقی و با استفاده از واژگان متناسب با هر دوره و زمان باشد». مسجد به‌مثابه‌ی رسانه‌ای سنتی و اینترنت به‌مثابه‌ی ابزاری مدرن می‌توانند در ابلاغ پیام انقلاب نقش‌آفرین باشند. متأسفانه، رویکردی در کشور ما این دو را در ساحت نزاعی آشتی‌ناپذیر قرار داده است؛ ازاین‌رو هیچ‌گاه نتوانسته‌ایم برای بیان رسالت انقلاب از ظرفیت این دو رسانه بهره جوییم. مسجد رسانه‌ای است سنتی، ولی پویا، مقبول غیردولتی و دینی؛ درمقابل اینترنت ابزاری است مدرن، با مخاطبانی بسیار. معقول آن است که کمیت یکی با کیفیت دیگری همراه گردد و این دو از عرصه‌ی رقابت به ساحت رفاقت بازگردند. دشمن علیه انقلاب امروز، ایران اسلامی مورد حمله‌ی فرهنگی دشمن قرار گرفته است؛ اما به فرموده‌ی رهبر انقلاب: «اگر ما بتوانیم در صحنه‌ی فکر و فرهنگ کار شایسته‌ای انجام دهیم، همه‌ی تهدیدهای مادی دنیا خنثی خواهد شد». در باور امام، ما باید از اهرم صدور فرهنگی انقلاب برای مقابله با ترفندهای دشمن بهره بگیریم: ما باید در صدرو انقلابمان به جهان کوشش کنیم... ازطرفی‌دیگر تمام قدرت‌ها و ابرقدرت‌ها کمر به نابودی‌مان بسته‌اند و اگر ما در بسته بمانیم، قطعاٌ با شکست مواجه خواهیم شد. ما باید حسابمان را صریحاً با قدرت‌ها و ابرقدرت‌ها یکسره کنیم و به آن‌ها نشان دهیم که با تمام گرفتاری‌های مشقت‌باری که داریم با جهان برخورد مکتبی می‌نمائیم. در سنجش میزان اسلام‌ستیزی استکبار کافی است بدانیم از سال 1980 واژه‌ای به نام اسلاموفوبیا در ادبیات انگلیسی ابداع شد که به اسلام‌هراسی و تعصب علیه اسلام و مسلمانان اشاره دارد و هزاران سایت اینترنتی نیز دراین‌زمینه فعال است. موج الگوی‌گیری از انقلاب با پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، موج حمایت از همه‌ی نهضت‌ها و جنبش‌های رهایی‌بخش بر پا شد. آقای صبحی الجابی، پژوهشگر و نویسنده‌ی سوری، درخصوص تأثیر و بازتاب جهانی فرهنگ و تمدن انقلاب اسلامی اظهار می‌دارد: انقلاب اسلامی فرهنگ و تمدن حقیقی را برای جهانیان به ارمغان آورد. این تمدن در زمینه‌های سیاست، حقوق بشر و اخلاق با فرهنگ و تمدن غربی تفاوت اساسی دارد. به‌هرحال، هرکس فرهنگ انقلاب اسلامی را الگوی خود قرار دهد، حتماً پیروز خواهد شد. امام(رحمة‌الله‌علیه) اندیشه‌ی صدور انقلاب را هیچ‌گاه آرمان‌گرایانه و غیرعملی تلقی نمی‌کرد؛ بلکه آن را واقعیتی ممکن می‌دانست و در بسیاری از مناطق جهان اسلام آن را به‌عینه می‌دید. «نهضت مقدس ایران نهضت اسلامی است. ازاین‌جهت، بدیهی است که همه‌ی مسلمین جهان تحت تأثیر آن قرار می‌گیرند». «ما امروز دورنمای صدور انقلاب اسلامی را در جهان مستضعفان و مظلومان بیش‌ازپیش می‌بینیم». امام(رحمة‌الله‌علیه) نشانه‌های تحقق این پدیده را نمایان می‌دید: امروز قدرت ایرانی و قدرت اسلام در ایران به طوری است که توجه همه‌ی ملت‌های ضعیف را به خودش معطوف کرده است و اسلام صادر شد در سرتاسر دنیا، از این سیاه‌های عزیزی که در امریکا هستند و تا آفریقا و تا شوروی و همه‌جا نور اسلام تابیده است و توجه مردم به اسلام شده است و مقصود ما از صدور انقلاب همین بود و تحقق پیدا کرد و انشاءالله اسلام در همه‌جا غلبه بر کفر پیدا خواهد کرد. اسامه ابوحمدان، نماینده‌ی جنبش مقاومت اسلامی فلسطین در لبنان، انتفاضه‌ی مردمی فلسطین را یکی از ثمرات انقلاب اسلامی در ایران می‌داند و دراین‌باره می‌گوید: «با پیروزی انقلاب اسلامی مهم‌ترین خواسته‌ی مسلمانان در قرن بیستم تحقق یافت. مسلمانان جهان انقلاب اسلامی را الگو و سرمشق خود می‌دانند». گیزلاکرافت، دانشمند آلمانی شرکت‌کننده در همایش بین‌المللی گفتگوی فرهنگ‌ها، حافظ، گوته و پوشکین، گفت: «اسلام در دهه‌های اخیر به الگو و مکتب نیرومندی تبدیل شده که در سایه‌ی آن مبارزه‌ی شدید با مادیگری و برای احیای معنویت جریان دارد». متولیان مسجد و صدور انقلاب امام(رحمة‌الله‌علیه) رسماً متولیان، ائمه‌ی جماعات و روحانیان را برای عملی‌کردن صدور انقلاب مخاطب قرار می‌دهد: مسجد در اسلام و در صدر اسلام همیشه مرکز جنبش و حرکت‌های اسلامی بوده... از مسجد تبلیغات اسلامی شروع می‌شده است، از مسجد حرکت قوای اسلامی برای سرکوب کفار و واردکردن آن‌ها در (زیر) بیرق اسلام بوده است. شما که از اهالی مسجد و علمای مساجد هستید، باید پیروی از پیغمبر اسلام(صل‌الله‌علیه‌وآله) و اصحاب آن سرور کنید و مساجد را برای تبلیغ اسلام و حرکت اسلامیت و قطع ایادی شرک و کفر و تأیید مستضعفین در مقابل مستکبرین قرار دهید. یادمان باشد فرهنگ تشیع پیوسته به حکومت‌ها اعتراض کرده است؛ ازاین‌رو روحانیتی معترض تربیت کرده که خانه‌اش مسجد است. درنتیجه، مساجد و روحانیت هستند که فریاد ظلم‌ستیزی انقلاب را به گوش همگان می‌رسانند. منبع: دفتر مطالعات و پژوهشهای مرکز رسیدگی به امورمساجد