در قرآن افزون بر مسجد عبادتگاهی به نام «محراب» مطرح شده است. برخی از مفسران محراب را به معنای مسجد یا جایگاه خاصی از آن دانسته اند و از این جهت آن را محراب نامیده اند که محل محاربه و جنگ یا شیطان و هوای نفس است و برخی با توجه به معنای دیگر ماده «حرب» (عاری بودن) گفته اند و وجه تسمیه آن به این نام این است که در آن مکان شایسته است انسان از هر نوع اشتغال به دنیا و آشفتگی خاطر عاری باشد.
در داستان داوود(ع) آمده است: آیا داستان شاکیان هنگامی که از محراب بالا رفتند به تو رسیده است؟! در آن هنگام که (بی مقدمه) بر او وارد شدند و از دیدن آنها وحشت کردند؛ گفتند: نترس دو شاکی هستیم که یکی از ما بر دیگری ستم کرده است. اکنون میان ما به حق داوری کن و ستم روا مدار و ما را به راه راست هدایت کن. » آیه فوق بیانگر این حقیقت است که داوود برای خود محراب و مسجدی داشت که در آن به عبادت می پرداخت. 
 
در داستان سلیمان در آیه ۱۲ و ۱۳ سوره سبا آمده است عده ای از جنیان مسخر و در خدمت وی بودند و از جمله کارهایی که برای او انجام می دادند این بود که برایش محراب می ساختند: « و برای سلیمان باد را مسخر ساختیم که صبحگاهان مسیر یک ماه را می پیمود و عصرگاهان مسیر یک ماه را... . و گروهی از جن پیش روی او به اذن پروردگارش کار می کردند؛ ... آن ها هر چه سلیمان می خواست برایش درست می کردند: معبدها و ...».
 
افزون بر این، مسجدالاقصی که با همین نام در قرآن مطرح شده است توسط سلیمان بنا شده است. این مسجد قبله اول مسلمانان و از مساجد تاریخی و بسیار مقدس است و پس از کعبه و مسجد الحرام بنا شده و طبق روایتی از پیامبر پس از پانصد سال از بنای مسجد الحرام و کعبه تاسیس شده است.
آن حضرت فرمود: یک نماز در این مسجد معادل پانصد نماز(در مساجد معمولی) است. در آیه اول سوره اسراء سفر شبانه پیامبر از مسجد الحرام به مسجد الاقصا که مقدمه ای برای معراج او بوده مطرح شده است: پاک و منزه است خدایی که بنده اش را در یک شب از مسجد الحرام به مسجد الاقصی که گرداگردش را پر برکت ساخته ایم برد تا برخی آیات خود را به او نشان دهیم. 
 
در آیه یاد شده، مسجد الاقصی این گونه معرفی شده است: مسجدی است که خداوند گرداگردش را پربرکت قرار داده است: «الذی بارکنا حوله.» این صفت بیانگر این است که مسجد الاقصی علاوه بر این که خود، مسجدی بابرکت است اطراف آن نیز سرزمین باخیر و برکت است. ممکن است مقصود از این خیر و برکت برکت مادی و ظاهری باشد؛ چرا که این مسجد در منطقه ای سرسبز و مملو از درختان و آب و آبادی واقع شده و نیز ممکن است اشاره به برکات معنوی باشد؛ زیرا این سرزمین در طول تاریخ مرکز ظهور پیامبران بزرگ الهی و خاستگاه توحید و یگانه پرستی بوده است.
 
نکته دیگر این که وصف «الاقصا» برای این مسجد به این جهت است که در قیاس با مسجد الحرام در نقطه دورتر و فاصله نسبتاً زیادی قرار دارد.
 
در آیات بعدی سوره الاسراء به تصرف و تسلط مسجدالاقصا توسط گروهی جنگجو و پیکار در دو نوبت در پی فسادگری بنی اسرائیل اشاره شده است: «ما به بنی اسراییل در کتاب اعلام کردیم که دو بار در زمین فساد خواهید کرد و برتری جویی بیرگی خواهید نمود... و هنگاهمی که وعده دوم فرا رسید آن چنان دشمن بر شما سخت خواهد گرفت که آثار غم و اندوه در صورت هایتان ظاهر می شود و داخل مسجد الاقصا می شوند همان گونه که بار اول وارد آن شده اند و آن چه را زیر سلطه خود می گیرند در هم می کوبند.»