مسجد و وظایف آن در کلام رهبری
ساخت مسجد، ابتکار اسلام
پدید آوردن هویتی به نام مسجد، نخست در قبا و سپس در مدینه، در شمار زیباترین و پرمغزترین ابتکارهای اسلام در آغاز تشکیل جامعه اسلامی است. (مقام معظم رهبری،۱۳۸۹/۰۷/۲)۰
مسجد، پیوند دنیا و آخرت
مسجد، مظهر آمیختگی دنیا و آخرت و پیوستگی فرد و جامعه در دیدگاه و اندیشه مکتب اسلام است. با این نگاه، دلهای ما برای مسجد می¬تپد و از شوق و احساس مسئولیت، لبریز می¬گردد. (مقام معظم رهبری،۱۳۸۹/۰۷/۲۰)
کارکرد مساجد در نگاه رهبری
مساجد باید مَدرَسِ تفسیر و حدیث و منبرِ معارف اجتماعی و سیاسی و کانون موعظه و پرورش اخلاق باشد. زمزمه محبت متولیان و مدیران و امنای مساجد باید دلهای پاک جوانان را مجذوب و مشتاق کند. (مقام معظم رهبری،۱۳۸۹/۰۷/۲)۰
وظایف مساجد در کلام رهبری
مساجد باید در هر منطقه و محل، مأمن و محل خیر و برکت و مَدرس تفسیر و حدیث و منبر معارف اجتماعی و سیاسی و کانون موعظه و پرورش اخلاق باشند. (پیام مقام معظم رهبری به نوزدهمین اجلاس سراسری نماز۱۳۸۹/۰۷/۲۰)
بنای مسجد و روحانی شایسته
نخستین مطلب مهم، بنای مسجد و حضور روحانی شایسته در آن است. هم¬اکنون با وجود دهها هزار مسجد در کشور، جای هزاران مسجد دیگر در روستاها، شهرها، شهرکها و مجتمع های ساختمانی خالی است. دسترسی آسان به مسجد، نیاز ضروری مؤمنان و جوانان و نوجوانان ما است. (مقام معظم رهبری،۱۳۸۹/۰۷/۲۰)
عمران مساجد وظیفه همگان
عمران مساجد و پرداختن به آرایه¬های معنوی و ظاهری آن، وظیفه همگان است و هرکسی به اندازه توان و همت باید در آن سهیم گردد. (مقام معظم رهبری،۱۳۸۹/۰۷/۲۰)
مردم، شهرداریها و دستگاههای دولتی هر یک در آن (عمران مساجد) باید سهمی ایفا کنند و روحانی دانا و مسئولیت-پذیر و پرهیزگار می¬تواند و می¬باید محور این منظومه تلاش مقدس باشد. مقام معظم رهبری،۱۳۸۹/۰۷/۲۰
ایجاد پیوند میان مسجد و مراکز آموزشی
میان مسجد و مراکز آموزشی در هر محل، همکاری و پیوند تعریف شده و شایسته¬یی برقرار گردد. چه نیکوست که دانش¬آموزان برجسته و ممتاز در هر محل، در مسجد و در برابر چشم مردم و از سوی امام جماعت، تشویق شوند.(مقام معظم رهبری، ۱۳۸۹/۰۷/۲۰)
نقش مسجد در نهضت¬هاى بزرگ اسلامى
مسجد در طول تاریخ منشأ آثار بزرگ و حرکات عظیم اسلامى بوده است و شکست انقلاب ملت¬هاى مسلمان و از دست رفتن استقلال آنان از آن هنگام شروع شد که مردم ارتباط خود را با مساجد، دین و ایمان اسلامى قطع کردند. مسجد به عنوان یک پایگاه دین، عبودیت و معرفت مىتواند براى جوامع اسلامى سر آغاز نهضت¬هاى بزرگ و برکات ماندگار باشد. (مقام معظم رهبری۱۳۷۵/۱۰/۱۹)
تفاوت مسجد با عبادتگاه¬ها
خانه خدا و خانه مردم، خلوت اُنس با خدا و جلوت حشر با مردم، کانون ذکر و معراج معنوی و عرصه علم و جهاد و تدبیر دنیوی، جایگاه عبادت و پایگاه سیاست، دوگانه¬های به هم پیوسته¬ایی است که تصویر مسجد اسلامی و فاصله آن با عبادتگاه¬های رائج ادیان دیگر را نمایان می¬سازد. (مقام معظم رهبری،۱۳۸۹/۰۷/۲۰)
مسجد در کلام امام(ره)
«مسجد محلی است که از آنجا باید امور اداره شود» صحیفه امام، ج۱۳، ص: ۱۵
«مساجد مراکز حساسی است که ملت باید به آن توجه داشته باشند» صحیفه امام، ج۱۳، ص: ۱۵
« من امروز باید بگویم که تکلیف است براى مسلمان¬ها. حفظ مساجد امروز جزء امورى است که اسلام به او بسته است» صحیفه امام، ج۱۳، ص: ۲۱
مسجد مرکز بیداری اسلامی
مسجد در اسلام و در صدر اسلام همیشه مرکز جنبش و حرکتهاى اسلامى بوده؛ از مسجد تبلیغات اسلامى شروع مىشده است و از مسجد حرکت قواى اسلامى براى سرکوبى کفار و وارد کردن آنها در [زیر] بیرق اسلام بوده است. شما که از اهالى مسجد و از علماى مساجد هستید، باید پیروى از پیغمبر اسلام و اصحاب آن سرور کنید و مساجد را براى تبلیغ اسلام و حرکت اسلامیه و براى قطع ایادى شرک و کفر و تأیید مستضعفین در مقابل مستکبرین قرار بدهید.(صحیفه امام۱،ج۷،ص۶۵)
مساجد، محل اداره حکومت اسلامی از خاتم الانبیاء تا خاتم الاوصیاء
همانطور که انقلاب رسول خدا۶ از کنار مسجد آغاز و اداره شد،و همانطور که قیام انقلاب اسلامی ما از مساجد آغاز شد و ادامه دارد، امام زمان۷ نیز محل اداره حکومت خود را مسجد قرار می دهد که در روایات داریم، مقرّ سلطنت ایشان شهر کوفه است و محلّ حکومتش، مسجد جامع کوفه و محلّ بیت المال و تقسیم غنائم مسجد سهله.(کتاب: مهدی موعود، ص۱۱۵۹.)