یکی از بهترین جاهایی که در آن می توان به رشد و شکوفایی کودک در امر معنویت و مسایل دیگر امید داشت، مسجد است، در طول ادوار گذشته مسجد مکانی برای علم آموزی و پیوند قرآن با مسجد بوده است. از این رو چون جامعه اسلامی به دنبال این است که خانواده ای مطلوب و سرشار از معنویت و ارزش های اخلاقی داشته باشد، می بایست به این مکان توجه کرده و از فواید آن برای تربیت خانواده و مخصوصا اعضای آن همت گمارد. بی شک کودکان در این امر اولویت دارند.
هر جامعه ای که به سمت قرآن برود، بی شک آن جامعه سرشار از برکت‌ها و جلوه های الهی خواهد بود، و پایه های حکومت آن قدرتمندتر از هر حکومتی خواهد بود. برای تشکیل چنین جامعه ای باید از ریشه شروع کرد و کار پایه ای انجام داد. یکی از این کارها این است که، باید تلاش کرد تا کودکانی مؤمنِ و و حافظ قرآن تربیت نمود و مسجد را مأمن آنان قرار داد، تا مصداق بارز «فِیهِ رِجالٌ یُحِبُّونَ أَنْ یَتَطَهَّرُوا وَ اللَّهُ یُحِبُّ الْمُطَّهِّرِین» (توبه، ١٠٨) باشند. در روایتی از پیامبر اکرم صل الله علیه و آله نقل شده که تعلیم و تعلّم تسبیح خداوند است (ابوالفتوح رازی، ١٤/١٥٥) و مسجد بهترین محل تسبیح خداوند است؛ برهمین اساس میتوان گفت هر کاری که برای ساختن نسلی معتقد و صالح در مسجد صورت پذیرد، عبادت محسوب خواهد شد. یکی از نشانه های کودک مومن، انس و حافظ قرآن بودن کودک است. زیرا بهترین دوران برای حفظ قرآن دوران کودکی و نوجوانی هست.
گفتنی است یکی از نیازهای جامعه امروز، وجود و حضور حافظان قرآن است. بیشک حفظ قرآن در جامعه علاوه بر این اینکه باعث برکات الهی است، موجبات ایجاد برنامهای حساب شده و دقیق برای جامعهای پویا و آرمانی خواهد بود. طبق فرمایشات مقام معظم رهبری، جامعه ما در حال حاضر باید به سمتی برود که همواره حافظ قرآن تربیت کند. " ما حافظ قرآن کم داریم. من قبلاً گفتم که در کشور ما حداقل باید یک میلیون نفر حافظ قرآن باشند..." (امام خامنه ای، 11/۰۵/90) در این رابطه، مساجد و کانون های فرهنگی در آن، بهترین و نزدیکترین راه برای رسیدن به این هدف متعالی است.
حفظ قرآن و آموزش و فراگیری کلام مقدس خداوند باید از دوران کودکی آغاز شود؛ زیرا هر آن چیزی که در کودکی در ذهن انسان نقش میببند، مانند حکّاکی بر روی سنگ است که هیچ وقت از بین نخواهد رفت؛ برعکس دوران میانسالی و پیری که یادگیری سخت و طاقت فرسا است. آنچنانکه در کلام بزرگان دین آمده است: «التّعلّم فی الصّغر کالنّقش فی الحجر». بنابراین باید با مجهّز کردن مساجد و با طراحی برنامهای جامع، در این امر خطیر قدمهای اساسی برداشت. تا به فرموده مقام معظم رهبری قهرمانان قرآنی به جامعه تحویل دهیم.
انس کودک با قرآن در مسجد
پیامبر اکرم در این رابطه میفرمایند:
«اَلقَلبُ الَّذی لَیسَ فیهِ شَیءٌ مِنَ القُرآنِ کَالبَیتِ الخَرِبِ».
قلبی که در آن چیزی از قرآن نباشد، همچون خانه ویران است.» (کشف الاسرار میبدی 7/405 )
برگزاری جلسه‌های قرائت و تفسیر قرآن در مساجد برای کودکان به صورت جذاب و نو، علاوه بر اینکه کودک را دوست‌دار قرآن میکند، در طول زمان پرورش‌دهنده‌ی حافظان این کتاب مقدّس هم خواهد کرد.
در رابطه با اهمیت این مطلب رهبر گرانقدر و عظیمالشأن، خطاب به جوانان و نوجوانان فرمودهاند:
« شما جوانان و نوجوانانی که قرآن را فرا میگیرید، این را بدانید که یک ذخیره مادام‌العمر برای اندیشیدن و فکر کردن برای خودتان فراهم میکنید. این امر بسیار باارزشی است. ممکن است در سنین جوانی، معانی و معارف عمیقی را از آیات قرآن استنباط نکنید و نتوانید درک کاملی از آیات داشته باشید.- فقط معنای ظاهری از معارف را به دست آورید- امّا به موازات بالا رفتنِ سطح معلومات و پیشرفت علمی، از آیات قرآن که در حافظه و ذهن شما قرار دارد، بیشتر بهرهمند خواهید شد. حضور قرآن در ذهن انسان، نعمت بسیار بزرگی است. فرق است بین کسی که برای مطلبی، بارها آیات قرآن و فهرستهای قرآنی را جستجو میکند تا ببیند در این باره آیه‌ای وجود دارد یا نه، با آن کسی که آیات قرآن در ذهن و دل و در مقابل چشم اوست، آنچه را که در هر بخشی از معارف اسلامی به آن نیاز دارد، از قرآن استنباط و استخراج میکند و روی آن فکر و تأمّل میکند و از آن استفاده می‌برد. اُنس با قرآن در دوران کودکی و نوجوانی، تا دوران جوانی، یک نعمت بسیار بزرگ است.» ( فرمایشات مقام معظم رهبری ۱۳۸۰/۰۶/۲۸)
اُنس با مسجد و قرآن نشانه‌ی، عشق به صاحب قرآن و مسجد است. بنابراین مساجد جایگاه واقعی قرآن و تبیین و ترویج آن به شماررفته، همواره حافظ قرآن بوده و در اجرای فرامین آن پیش قدم بوده‌اند.
دوران کودکی به خاطر فطرت پاکی که دارند، با مسجد وقرآن بهتر می توانند انس بگیرنند. مساجد با برگزاری مسابقات قرآنی در سنین کودکان نقش بسزایی در ایجاد این ارتباط دارند.
حفظ قرآن از مساجد
مقام معظم رهبری درباره اهمیت تشویق کودکان و نوجوانان به حفظ قرآن میفرمایند: «ترتیبی بدهید که بشود کودکان را از کوچکی در دبستان تشویق به حفظ قرآن کنند - البته مجبورشان نکنند - جایزه قرار بدهند و مثلاً بگویند هر کسی که در دوره‌ی دبستان، این‌قدر از قرآن را حفظ بکند، این مقدار امتیاز خواهد گرفت؛ یا اگر کسی در دبیرستان، این مقدار قرآن را حفظ کند، به قدر این واحدها یا این درسها، نمره یا امتیاز مادّی قرار میدهیم». (01/12/1369(
با توجه به اینکه نمیتوان تنها نهاد تأثیرگذار در تعلیم و تربیت جامعه را آموزش و پرورش دانست، چه خوب است که مساجد این وظیفه را عهده دار شوند و در این امر مهم همّت گمارند؛ تا کودکان به سمت حفظ قرآن قدم بردارند. کودک باید در مسجد مجالست با قرآن را آموزش ببیند، با حضور در مسجد و انس کودک با قرآن در مسجد پرده های جهالت را ازبین ببرد و رشد خویش را سریع تر انجام دهد.
قهرمانان قرآنی را احترام کنید
اگر بخواهیم همه، قرآن را بیاموزند، عدّه‌ای باید در اوج قرار گیرند - مثل همه عرصههای دیگر - همین‌طور که اگر بخواهید ورزش، همگانی شود، بایستی عدّه‌ای قهرمان را در مقابل چشمان مردم نگهدارید. اگر بخواهید قرآن در خانه‌ها، بین کودکان، بین بزرگترها، بین زنها و مردها رواج پیدا کند، بایستی قهرمانان قرآنی را احترام کنید. ( بیانات مقام معظم رهبری01/09/1377)
مساجد می توانند خاستگاه حافظان قرآنی باشند، در اثر برنامه ریزی دقیق از سوی مساجد و عوامل آن بیشک قهرمانانی را تحویل جامعه خواهند داد که نه تنها نور آن جامعه خواهند بود؛ بلکه الگو و مدلی برای تربیت سایر افراد جامعه نیز خواهد شد.